Tính toán nhanh và chính xác là một kỹ năng quan trọng đối với học sinh lớp 4. “Bài Toán Tính Bằng Cách Thuận Tiện Nhất Lớp 4” không chỉ giúp các em giải quyết bài tập hiệu quả hơn mà còn phát triển tư duy logic và khả năng quan sát. Bài viết này sẽ cung cấp các phương pháp, ví dụ minh họa và bài tập thực hành để các em nắm vững kỹ năng này.
Thế nào là “Tính bằng cách thuận tiện nhất”?
“Tính bằng cách thuận tiện nhất” trong toán học lớp 4 là việc sử dụng các quy tắc, tính chất của phép toán (cộng, trừ, nhân, chia) để biến đổi biểu thức số học, giúp việc tính toán trở nên đơn giản và dễ dàng hơn. Mục tiêu là tìm ra cách giải nhanh nhất, ít tốn công sức nhất mà vẫn đảm bảo kết quả chính xác.
Các quy tắc và tính chất cần nắm vững
Để giải quyết các bài toán tính bằng cách thuận tiện nhất, các em cần nắm vững các quy tắc và tính chất sau:
-
Tính chất giao hoán của phép cộng và phép nhân:
- a + b = b + a
- a x b = b x a
-
Tính chất kết hợp của phép cộng và phép nhân:
- (a + b) + c = a + (b + c)
- (a x b) x c = a x (b x c)
-
Tính chất phân phối của phép nhân đối với phép cộng và phép trừ:
- a x (b + c) = a x b + a x c
- a x (b – c) = a x b – a x c
-
Các quy tắc về số 0 và số 1:
- a + 0 = a
- a x 0 = 0
- a x 1 = a
- a : 1 = a
-
Một số chia cho một tổng:
- (a + b) : c = a : c + b : c
-
Một số trừ đi một tổng:
- a – (b + c) = a – b – c
Ví dụ minh họa và cách giải
Dưới đây là một số ví dụ điển hình về bài toán tính bằng cách thuận tiện nhất lớp 4, kèm theo lời giải chi tiết:
Ví dụ 1: Tính 98 + 3 + 97 + 2
Lời giải:
98 + 3 + 97 + 2 = (98 + 2) + (97 + 3) = 100 + 100 = 200
- Giải thích: Ta nhóm 98 với 2 và 97 với 3 để tạo thành các số tròn trăm, giúp việc cộng trở nên đơn giản hơn.
Ví dụ 2: Tính 4 x 125 x 25 x 8
Lời giải:
4 x 125 x 25 x 8 = (4 x 25) x (125 x 8) = 100 x 1000 = 100000
- Giải thích: Ta nhóm 4 với 25 và 125 với 8 để tạo thành các số tròn trăm và tròn nghìn, giúp việc nhân trở nên dễ dàng hơn.
Ví dụ 3: Tính 142 x 12 + 142 x 18
Lời giải:
142 x 12 + 142 x 18 = 142 x (12 + 18) = 142 x 30 = 142 x 3 x 10 = 426 x 10 = 4260
- Giải thích: Ta sử dụng tính chất phân phối của phép nhân đối với phép cộng để đưa 142 ra ngoài dấu ngoặc, sau đó cộng hai số trong ngoặc và thực hiện phép nhân.
Ví dụ 4: Tính 54 : 6 + 72 : 6
Lời giải:
54 : 6 + 72 : 6 = (54 + 72) : 6 = 126 : 6 = 21
- Giải thích: Ta sử dụng công thức một tổng chia cho một số
Ví dụ 5: Tính 1 + 2 + 3 + … + 18 + 19 + 20
Lời giải:
1 + 2 + 3 + … + 18 + 19 + 20 = 10 + (1 + 19) + (2 + 18) + (3 + 17) + (4 + 16) + (5 + 15) + (6 + 14) + (7 + 13) + (8 + 12) + (9 + 11) + 20 = 10 + 20 + 20 + 20 + 20 + 20 + 20 + 20 + 20 + 20 + 20 = 10 + 20 x 10 = 10 + 200 = 210
- Giải thích: Ta nhóm các số đầu và cuối dãy số lại với nhau, tạo thành các cặp có tổng bằng 20. Sau đó, ta cộng tổng của các cặp này với số còn lại để được kết quả cuối cùng.
Bài tập thực hành
Để rèn luyện kỹ năng tính bằng cách thuận tiện nhất, các em hãy thử sức với các bài tập sau:
Bài 1: Tính bằng cách thuận tiện nhất:
a) 237 + 357 + 763
b) 2345 + 4257 – 345
Bài 2: Tính bằng cách thuận tiện nhất:
a) 326 x 728 + 326 x 272
b) 2009 x 867 + 2009 x 133
c) 4 x 125 x 25 x 8
d) 2 x 8 x 50 x 25 x 125
Bài 3: Tính bằng cách thuận tiện nhất: 1235 x 6789 x (630 – 315 x 2)
Bài 4: Tính bằng cách thuận tiện nhất:
a) 123 x 3 + 123 x 7
b) 45 x 17 – 45 x 9
c) 235 x 2 + 235 x 3 + 235 x 5
d) 102 x 18 – 102 x 6 – 102 x 2
e) 203 + 203 x 12 – 203 x 3
f) 37 x 28 + 37 x 72
g) 52 x 48 – 52 x 28
h) 120 x 4 +120 x 5 +120
i) 230 x 123 – 230 x 22 – 230
j) 135 x 37 – 135 + 135 x 64
Bài 5: Tính bằng cách thuận tiện nhất:
| 237 + 357 + 763 | 2345 + 4257 – 345 |
|---|---|
| 5238 + 3476 – 476 | 1987 – 538 – 462 |
| 4276 + 2357 + 5724 + 7643 | 3145 + 2496 + 5347 + 7504 + 4653 |
| 2376 – 376 + 3425 – 425 | 3576 – 4037 – 5963 + 6424 |
| 142 x 12 + 142 x 8 | 75 x 18 + 25 x 18 |
| 49 x 365 – 39 x 365 | 22 x 413 – 22 x 13 |
Bài 6: Tính bằng cách thuận tiện nhất:
a) 5 + 5 + 5 + 5 + 5 + 5 + 5 + 5 + 5 + 5
b) 25 + 25 + 25 + 25 + 25 + 25 + 25 + 25
c) 45 + 45 + 45 + 45 + 5 + 5 + 5 + 5
d) 2 + 4 + 6 + 8 + 10 + 12 + 14 + 16 + 18
e) 125 + 125 + 125 + 125 – 25 – 25 – 25 – 25
Lời khuyên và mẹo học tập
- Hiểu rõ bản chất: Nắm vững các quy tắc và tính chất của phép toán là nền tảng để giải quyết bài toán tính nhanh.
- Luyện tập thường xuyên: Thực hành nhiều bài tập khác nhau giúp các em làm quen với các dạng toán và rèn luyện kỹ năng.
- Quan sát và phân tích: Trước khi bắt đầu tính toán, hãy quan sát kỹ đề bài, tìm ra các mối liên hệ và cách nhóm số hợp lý.
- Sáng tạo: Đôi khi, có nhiều cách giải khác nhau cho một bài toán. Hãy thử tìm ra cách giải độc đáo và hiệu quả nhất.
- Kiểm tra lại: Sau khi giải xong, hãy kiểm tra lại kết quả để đảm bảo tính chính xác.
Chúc các em học tốt và chinh phục thành công các bài toán tính bằng cách thuận tiện nhất lớp 4!
