Canxi (Ca) đóng vai trò vô cùng quan trọng trong sự phát triển của cây trồng, đặc biệt là đối với hệ rễ. Không chỉ là một trung lượng dinh dưỡng, canxi còn tham gia vào nhiều quá trình sinh lý quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng hấp thụ nước và dinh dưỡng của cây. Vậy, đơn Vị Hút Nước Của Rễ Là gì và canxi tác động như thế nào đến quá trình này?
Vai trò của Canxi trong Cây Trồng
Canxi được cây hấp thụ dưới dạng ion Ca+2. Nó không chỉ kích thích sự phát triển của rễ mà còn đóng vai trò thiết yếu trong việc:
- Hình thành màng tế bào: Canxi là thành phần cấu tạo nên các hợp chất quan trọng trong màng tế bào, giúp cây trở nên cứng cáp và khỏe mạnh hơn.
- Kích hoạt enzyme: Canxi làm tăng hoạt tính của một số enzyme quan trọng, thúc đẩy các quá trình trao đổi chất trong cây.
- Trung hòa axit: Canxi giúp trung hòa các axit hữu cơ trong cây, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển.
- Cải thiện chất lượng quả: Đặc biệt đối với cây ăn quả, việc bón canxi giúp tăng hàm lượng đường, làm cho quả ngọt hơn.
- Phát triển cây họ đậu: Canxi là yếu tố không thể thiếu cho các cây họ đậu như lạc, đậu tương, giúp hạt no tròn, không bị lép.
- Điều tiết trao đổi chất: Canxi giúp điều tiết mạnh mẽ quá trình trao đổi chất của tế bào, duy trì cân bằng cation và anion, đồng thời hạn chế sự xâm nhập của các ion khác.
Đơn Vị Hút Nước Của Rễ và Vai Trò Của Canxi
Đơn vị hút nước của rễ là các tế bào lông hút nằm ở phần chóp rễ non. Các tế bào này có thành mỏng, không thấm cutin, giúp tăng diện tích tiếp xúc với đất và dung dịch dinh dưỡng. Canxi có vai trò quan trọng trong việc duy trì chức năng của các tế bào lông hút này. Khi thiếu canxi, sự phát triển của rễ và lông hút bị ảnh hưởng nghiêm trọng, dẫn đến khả năng hấp thụ nước và dinh dưỡng của cây bị suy giảm.
Rễ cây khỏe mạnh với các lông hút phát triển, đơn vị chính thực hiện chức năng hút nước và dinh dưỡng, được canxi hỗ trợ phát triển.
Biểu Hiện Thiếu Canxi ở Cây Trồng
Khi cây thiếu canxi, các triệu chứng thường thấy bao gồm:
- Lá non bị ảnh hưởng: Đầu chóp lá và mép lá chuyển sang màu bạc trắng, sau đó hóa đen, uốn cong và xoắn lại.
- Hệ rễ kém phát triển: Rễ phụ và lông hút xuất hiện nhiều, nhưng rễ sinh trưởng chậm.
- Hoa quả bị thối: Trong trường hợp thiếu canxi nặng, hoa quả có thể bị thối từng mảng.
Canxi Trong Đất và Cách Bón Canxi Hiệu Quả
Đất có độ pH thấp (đất chua) thường thiếu canxi. Việc bón canxi vào đất giúp:
- Khử độc: Giảm độc hại của các chất như Fe, Al, Cu, Mn và giảm độ chua của đất.
- Cung cấp canxi: Cung cấp canxi cho cây, giúp rễ phát triển khỏe mạnh và tăng khả năng hấp thụ nước và dinh dưỡng.
Nguyên liệu cung cấp canxi tốt nhất:
- Đá vôi: Cần nung kỹ thành CaO trước khi bón.
- Dolomit, thạch cao: Có thể bón trực tiếp.
- Superphosphat, phân lân nung chảy: Dễ sử dụng, thích hợp bón lót hoặc bón thúc, đặc biệt trên đất phèn.
Liều lượng bón canxi:
Tùy thuộc vào độ chua của đất, nhưng tối thiểu cần bón khoảng 500 kg/ha vôi nung (CaO).
Bón vôi bột giúp cải tạo đất chua, cung cấp canxi, tạo điều kiện cho rễ cây phát triển và tăng cường khả năng hấp thụ nước, hỗ trợ hoạt động của đơn vị hút nước của rễ.
Tóm lại: Canxi đóng vai trò then chốt trong sự phát triển của hệ rễ, đặc biệt là đối với các tế bào lông hút – đơn vị hút nước của rễ. Việc đảm bảo cung cấp đủ canxi cho cây trồng là vô cùng quan trọng để cây có thể hấp thụ nước và dinh dưỡng hiệu quả, từ đó phát triển khỏe mạnh và cho năng suất cao. Việc lựa chọn nguồn canxi phù hợp và bón đúng liều lượng sẽ giúp cải thiện đáng kể chất lượng đất và sức khỏe của cây trồng.
