Tình hình kinh tế luôn biến động và việc so sánh các chỉ số kinh tế theo thời gian là vô cùng quan trọng để đánh giá sự thay đổi và xu hướng. Bài viết này tập trung vào việc so sánh chỉ số giá tiêu dùng (CPI) hiện tại với tình hình 3 Năm Trước, giúp chúng ta có cái nhìn sâu sắc hơn về sự thay đổi của thị trường và lạm phát.
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 3/2024 đã giảm 0,23% so với tháng trước, nhưng tăng 3,97% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung quý I năm 2024, CPI tăng 3,77% so với cùng kỳ năm trước; lạm phát cơ bản tăng 2,81%. Để hiểu rõ hơn về những con số này, chúng ta cần đặt chúng trong bối cảnh 3 năm trước và xem xét các yếu tố ảnh hưởng.
Trong quý I năm 2024, thị trường hàng hóa thế giới chịu nhiều tác động từ các yếu tố chính trị, kinh tế và xã hội. Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, xung đột quân sự kéo dài và bất ổn leo thang đã ảnh hưởng không nhỏ đến chuỗi cung ứng và giá cả hàng hóa. Các quốc gia tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ thắt chặt, làm chậm tăng trưởng kinh tế toàn cầu.
Lạm phát có xu hướng hạ nhiệt, nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro do gián đoạn chuỗi cung ứng. Lạm phát của Mỹ tháng 02/2024 tăng 3,2% so với cùng kỳ năm trước. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) quyết định giữ nguyên lãi suất ở mức 5,25%-5,5% nhằm đưa lạm phát về mức mục tiêu 2%. Lạm phát của khu vực đồng Euro tháng 02/2024 tăng 2,6% so với cùng kỳ năm trước. Tại châu Á, lạm phát tháng 02/2024 của Lào tăng 25,35%; Phi-lip-pin tăng 3,4%; Hàn Quốc tăng 3,1%; In-đô-nê-xi-a tăng 2,75%.
Trong nước, Chính phủ đã triển khai nhiều giải pháp để tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy tăng trưởng, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát. Các giải pháp bao gồm giảm lãi suất cho vay, ổn định thị trường ngoại hối, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, triển khai các gói tín dụng hỗ trợ, giảm thuế giá trị gia tăng và thuế môi trường, miễn giảm thuế phí, tăng cường kết nối logistics, đảm bảo cung ứng điện, gia hạn visa du lịch, và tháo gỡ khó khăn cho thị trường trái phiếu và bất động sản.
Để hiểu rõ hơn về sự thay đổi của CPI, chúng ta cần so sánh cụ thể với 3 năm trước. Điều này giúp ta nhận diện những yếu tố nào đã thay đổi đáng kể, ví dụ như giá lương thực, thực phẩm, năng lượng, hay dịch vụ y tế và giáo dục.
So với tháng trước, CPI tháng 3/2024 giảm 0,23%. Trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng chính, có 7 nhóm hàng giảm giá và 4 nhóm hàng tăng giá. Nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống giảm 0,76%, trong đó lương thực giảm 0,42% và thực phẩm giảm 1,19%. Tuy nhiên, ăn uống ngoài gia đình lại tăng 0,19%.
Giá gạo trong nước giảm chủ yếu do nhu cầu tiêu dùng giảm sau Tết Nguyên đán. Bên cạnh đó, giá gạo xuất khẩu giảm do các nước đang vào vụ thu hoạch chính. Giá các mặt hàng lương thực khác cũng giảm theo như khoai, miến, bột ngô và ngũ cốc khác.
Chỉ số giá nhóm thực phẩm giảm do nhu cầu tiêu dùng sau Tết Nguyên đán giảm, trong khi nguồn cung hàng hóa dồi dào. Thịt lợn giảm 2,17%, thủy sản tươi sống giảm 1,65%, và quả tươi chế biến giảm 2,64%. Rau tươi, khô và chế biến cũng giảm 0,62%.
Giá gas tăng 0,49% so với tháng trước do điều chỉnh tỷ giá USD. Giá điện sinh hoạt tăng 0,47% và nước sinh hoạt tăng 2,1% do nhu cầu tiêu dùng tăng.
Chỉ số giá nhóm giáo dục giảm 0,29% so với tháng trước do Nghị định số 97/2023/NĐ-CP yêu cầu giữ ổn định mức thu học phí.
Giá vàng trong nước biến động cùng chiều với giá vàng thế giới. Chỉ số giá vàng tháng 3/2024 tăng 4,59% so với tháng trước và tăng 22,71% so với cùng kỳ năm trước. Chỉ số giá đô la Mỹ tháng 3/2024 tăng 0,88% so với tháng trước và tăng 4,32% so với cùng kỳ năm trước.
So với cùng kỳ năm trước, CPI tháng 3/2024 tăng 3,97%. Các nhóm hàng có chỉ số giá tăng bao gồm giáo dục, thuốc và dịch vụ y tế, hàng hóa và dịch vụ khác, nhà ở và vật liệu xây dựng, hàng ăn và dịch vụ ăn uống, giao thông, đồ uống và thuốc lá, văn hóa giải trí và du lịch. Riêng chỉ số giá nhóm bưu chính, viễn thông giảm 1,47%.
Để có cái nhìn toàn diện, việc so sánh CPI hiện tại với 3 năm trước cần được thực hiện chi tiết hơn, tập trung vào từng nhóm hàng và dịch vụ cụ thể. Điều này giúp chúng ta hiểu rõ hơn về tác động của các chính sách kinh tế, biến động thị trường và các yếu tố khác đến giá cả hàng hóa và dịch vụ.
Lạm phát cơ bản tháng 3/2024 tăng 0,03% so với tháng trước và tăng 2,76% so với cùng kỳ năm trước. Trong quý I/2024, lạm phát cơ bản bình quân tăng 2,81% so với cùng kỳ năm trước.
Việc phân tích và so sánh CPI hiện tại với 3 năm trước là một nhiệm vụ phức tạp, đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về kinh tế và thị trường. Tuy nhiên, đây là một công cụ quan trọng để đánh giá hiệu quả của các chính sách kinh tế và đưa ra các quyết định phù hợp trong tương lai.
