Câu 1
Những hình ảnh nào trong bài thơ “Quê hương” (ba khổ thơ đầu) gợi lên ký ức tuổi thơ tươi đẹp và gắn liền với làng quê Việt Nam?
Lời giải chi tiết:
Ba khổ thơ đầu của bài thơ “Quê hương” hiện lên những hình ảnh thân thương, gần gũi, đậm chất làng quê Việt Nam, khơi gợi những ký ức tuổi thơ tươi đẹp:
-
Chùm khế ngọt: Hình ảnh quen thuộc của vườn nhà, gợi nhớ những buổi trưa hè trèo cây hái quả.
-
Đường đi học: Con đường quen thuộc hàng ngày đến trường, gắn liền với những kỷ niệm tuổi học trò. Bướm vàng bay rợp đường tạo nên một khung cảnh nên thơ, sinh động.
-
Con diều biếc: Cánh diều no gió trên cánh đồng lúa chín, biểu tượng cho những ước mơ bay cao, bay xa của tuổi thơ.
-
Con đò nhỏ: Hình ảnh con đò êm đềm trôi trên dòng sông quê hương, gợi sự thanh bình, yên ả của làng quê.
-
Cầu tre nhỏ: Cây cầu đơn sơ, mộc mạc bắc qua dòng kênh, là nơi gắn bó với bao thế hệ người dân quê.
-
Mẹ che nghiêng nón lá: Hình ảnh người mẹ tần tảo, đảm đang che chở cho con trên đường về, thể hiện tình yêu thương bao la.
-
Đêm trăng tỏ: Khung cảnh trăng sáng vằng vặc trên bầu trời quê hương, hoa cau rụng trắng ngoài hè tạo nên một vẻ đẹp thanh khiết, lãng mạn.
Câu 2
Trong khổ thơ cuối, tại sao tác giả lại so sánh quê hương với mẹ? Sự so sánh này thể hiện điều gì về tình cảm của tác giả đối với quê hương?
Lời giải chi tiết:
Tác giả so sánh quê hương với mẹ bởi vì cả hai đều là những gì thiêng liêng và quý giá nhất đối với mỗi người. Mẹ là người sinh ra, nuôi dưỡng ta khôn lớn, còn quê hương là nơi chôn rau cắt rốn, là nơi ta thuộc về.
Sự so sánh này thể hiện tình cảm yêu thương, trân trọng sâu sắc của tác giả đối với quê hương. Quê hương không chỉ là một vùng đất, mà còn là cội nguồn, là nơi nuôi dưỡng tâm hồn và tình cảm của mỗi người. Quê hương có vai trò quan trọng như người mẹ hiền đối với sự trưởng thành của mỗi con người.
Câu 3
Hai dòng thơ cuối “Quê hương nếu ai không nhớ / Sẽ không lớn nổi thành người” mang ý nghĩa gì? Em hiểu như thế nào về trách nhiệm của mỗi người đối với quê hương?
Lời giải chi tiết:
Hai dòng thơ cuối thể hiện một quan điểm sâu sắc về vai trò của quê hương trong sự hình thành và phát triển nhân cách của mỗi con người. “Quê hương nếu ai không nhớ” có nghĩa là nếu ai đó quên đi cội nguồn, quên đi những giá trị văn hóa truyền thống của quê hương, thì “sẽ không lớn nổi thành người” – sẽ không thể trở thành một người có nhân cách tốt đẹp, có ích cho xã hội.
Trách nhiệm của mỗi người đối với quê hương là phải luôn ghi nhớ, trân trọng và gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của quê hương. Mỗi người cần có ý thức xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp hơn, góp phần vào sự phát triển chung của đất nước. Tình yêu quê hương là nền tảng để mỗi người trở thành một công dân tốt, có ích cho xã hội.
