Một tác phẩm văn chương đích thực, vượt thời gian, không chỉ đơn thuần là một câu chuyện được kể mà còn là một kho tàng vô giá, ẩn chứa những tầng ý nghĩa sâu sắc, khả năng lay động trái tim và thức tỉnh tâm hồn người đọc. Nó khơi dậy những phẩm chất tốt đẹp tiềm ẩn trong mỗi con người, đồng thời thôi thúc chúng ta vươn lên, vượt qua những giới hạn của bản thân để hướng tới một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Tác phẩm văn chương đích thực là gì? Đó là những tác phẩm mang trong mình giá trị tư tưởng và nghệ thuật cao, có khả năng tác động mạnh mẽ đến nhận thức, cảm xúc và hành vi của con người. Nó không chỉ phản ánh hiện thực cuộc sống một cách chân thực, sinh động mà còn gửi gắm những thông điệp nhân văn sâu sắc, hướng con người đến Chân – Thiện – Mỹ.
Ảnh: Bìa sách “Vợ nhặt” của Kim Lân khắc họa hình ảnh người nông dân nghèo khổ trong nạn đói năm 1945, một minh chứng cho khả năng văn chương chạm đến những góc khuất của cuộc đời.
“Chất người” mà tác phẩm văn chương đích thực khơi dậy chính là những phẩm chất tốt đẹp, lương thiện tiềm ẩn trong mỗi cá nhân. Đó là lòng yêu thương, sự đồng cảm, tinh thần vị tha, lòng dũng cảm, khát vọng sống và vươn lên. Những phẩm chất này có thể bị che lấp bởi những lo toan, vất vả của cuộc sống thường ngày, nhưng khi tiếp xúc với một tác phẩm văn chương đích thực, chúng sẽ được đánh thức và trỗi dậy mạnh mẽ.
Khả năng “nâng đỡ con người vượt lên chính nó” của văn chương thể hiện ở chỗ nó giúp con người nhận thức rõ hơn về bản thân, về thế giới xung quanh, về những giá trị đích thực của cuộc sống. Từ đó, con người có thêm động lực, sức mạnh để vượt qua những khó khăn, thử thách, hoàn thiện bản thân và đóng góp cho xã hội.
Ảnh: Trang sách viết tay với những dòng chữ thể hiện sự suy tư, đồng cảm, cho thấy tác phẩm văn học có thể khơi gợi những cảm xúc sâu sắc và thúc đẩy sự thay đổi trong nhận thức của người đọc.
Nhà văn Thạch Lam đã từng nói: “Đối với tôi, văn chương không phải là cách đem đến cho người đọc sự thoát ly hay sự quên, văn chương trái lại phải là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực mà chúng ta có để mà tố cáo và thay đổi một cái thế giới giả dối và tàn ác, vừa làm cho lòng người được thêm trong sạch và phong phú hơn”. Câu nói này khẳng định vai trò to lớn của văn chương trong việc phản ánh hiện thực, phê phán cái xấu, cái ác và hướng con người đến những giá trị tốt đẹp.
Để chứng minh cho nhận định “Một Tác Phẩm Văn Chương đích Thực Bao Giờ Cũng ẩn Tàng trong nó cái khả năng khơi dậy chất người trong con người và khích lệ con người vượt lên chính nó”, chúng ta có thể tìm đến tác phẩm “Vợ nhặt” của nhà văn Kim Lân.
Trong bối cảnh nạn đói năm 1945, Kim Lân đã khắc họa một cách chân thực và cảm động số phận của những người nông dân nghèo khổ. Dù phải đối mặt với cái đói, cái chết cận kề, họ vẫn giữ vững niềm tin vào cuộc sống, vào tình người. Nhân vật Tràng, một người đàn ông nghèo khổ, xấu xí, đã “nhặt” được vợ giữa cảnh đói khát. Hành động này không chỉ thể hiện lòng thương người mà còn là khát vọng sống, khát vọng hạnh phúc của những con người bị dồn đến bước đường cùng.
Ảnh: Hình ảnh minh họa nhân vật Tràng trong “Vợ nhặt” với ánh mắt chất chứa hy vọng, thể hiện sức mạnh của tình người và niềm tin vào tương lai ngay trong hoàn cảnh khó khăn nhất.
Qua tác phẩm “Vợ nhặt”, Kim Lân đã đề cao giá trị của con người, những khát khao hạnh phúc ẩn sâu trong tâm hồn của những kiếp người khốn khổ. Ông đặt niềm tin và ca ngợi vẻ đẹp phẩm chất của người dân lao động nghèo khổ, khẳng định rằng dẫu bị cái tối tăm, cái u uất của đói nghèo bủa vây, trong trái tim mỗi con người vẫn luôn ấp ủ sự ấm áp của yêu thương và đồng cảm. Đồng thời, tác phẩm cũng lên án sự tàn ác của phát xít Nhật, đẩy người nông dân vào cảnh đói khát kiệt quệ.
Như vậy, “Vợ nhặt” là một minh chứng rõ ràng cho thấy một tác phẩm văn chương đích thực có khả năng khơi dậy những phẩm chất tốt đẹp trong con người, giúp họ vượt qua những khó khăn, thử thách để hướng tới một cuộc sống tốt đẹp hơn. Nó là một bài ca về tình người, về niềm tin và hy vọng, về sức mạnh của con người trong hoàn cảnh khắc nghiệt nhất.
Tóm lại, một tác phẩm văn chương đích thực không chỉ là một câu chuyện mà còn là một hành trình khám phá, một cuộc đối thoại sâu sắc giữa tác giả và người đọc. Nó là một tấm gương phản chiếu cuộc sống, một nguồn cảm hứng bất tận và là một người bạn đồng hành trên con đường hoàn thiện bản thân. Nó ẩn tàng khả năng thay đổi cuộc đời mỗi người, và rộng hơn là cả xã hội.
