Truyện ngắn “Lão Hạc” của nhà văn Nam Cao là một tác phẩm lay động lòng người, khắc họa chân thực số phận bi thảm của người nông dân Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám. Đọc “Lão Hạc”, em không chỉ cảm thương cho cuộc đời đầy bất hạnh của lão mà còn trân trọng những phẩm chất cao đẹp mà lão đã gìn giữ đến tận cùng.
Lão Hạc, một lão nông nghèo khổ, góa vợ, con trai bỏ đi đồn điền cao su biền biệt. Cuộc sống của lão chỉ còn lại căn nhà tồi tàn, mảnh vườn nhỏ và con chó Vàng bầu bạn. Cái nghèo, cái đói bủa vây, đẩy lão vào bước đường cùng.
Lão Hạc cùng Cậu Vàng, một hình ảnh minh họa cho thấy sự gắn bó tình cảm sâu sắc giữa người nông dân nghèo và con vật nuôi, làm nổi bật sự cô đơn và khao khát tình thương của Lão Hạc.
Điều khiến em day dứt nhất là tình cảnh lão Hạc phải bán “cậu Vàng”, người bạn tri kỷ duy nhất. Lão đã dằn vặt, đau khổ đến tột cùng. Chi tiết này cho thấy tấm lòng nhân hậu, tình yêu thương sâu sắc của lão đối với loài vật, một phẩm chất đáng quý của người nông dân Việt Nam.
Lão Hạc thương con vô bờ bến. Lão cố gắng dành dụm từng đồng, giữ lại mảnh vườn với mong muốn sau này con trai trở về sẽ có chút vốn liếng làm ăn. Lão sẵn sàng chịu đựng mọi khổ cực, hi sinh bản thân mình vì tương lai của con.
Tuy nghèo khó, nhưng Lão Hạc là một người có lòng tự trọng cao. Lão không muốn trở thành gánh nặng cho ai, kể cả con trai mình. Chính vì vậy, lão đã chọn cái chết bằng bả chó, một cái chết đau đớn nhưng lại thể hiện sự thanh cao, không muốn phiền lụy đến người khác.
Hình ảnh Lão Hạc khắc khổ, gầy gò, thể hiện cuộc sống khó khăn, vất vả của người nông dân Việt Nam trước Cách mạng Tháng Tám, đồng thời làm nổi bật vẻ đẹp tâm hồn và nghị lực sống của nhân vật.
Cái chết của Lão Hạc là một lời tố cáo đanh thép đối với xã hội bất công, đẩy người nông dân vào bước đường cùng. Đồng thời, nó cũng là một bài ca về phẩm chất cao đẹp của người nông dân Việt Nam, dù trong hoàn cảnh khốn khó nhất vẫn giữ vững nhân cách, lòng tự trọng và tình yêu thương con người.
Đọc “Lão Hạc”, em càng thêm trân trọng những giá trị nhân văn mà nhà văn Nam Cao đã gửi gắm. Tác phẩm là một lời nhắc nhở về trách nhiệm của chúng ta đối với những người nghèo khổ, bất hạnh trong xã hội, đồng thời khơi gợi lòng nhân ái, tình yêu thương con người trong mỗi chúng ta. “Lão Hạc” mãi là một tác phẩm sống mãi trong lòng người đọc, một biểu tượng về số phận và phẩm chất của người nông dân Việt Nam.
