Lịch sử thế giới cổ đại ghi dấu ấn của nhiều nền văn minh rực rỡ, trong đó có Ai Cập và Lưỡng Hà. Hai nền văn minh này không chỉ có những thành tựu to lớn mà còn có những điểm khác biệt độc đáo trong tổ chức nhà nước và xã hội. Một trong những điểm khác biệt đó là cách gọi người đứng đầu nhà nước. Vậy, Người đứng đầu Nhà Nước Lưỡng Hà Cổ đại được Gọi Là gì?
Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá những thông tin thú vị về nhà nước Lưỡng Hà cổ đại và vai trò của người đứng đầu.
Lưỡng Hà, hay còn gọi là Mesopotamia, là vùng đất nằm giữa hai con sông Tigris và Euphrates, thuộc lãnh thổ của Iraq, Syria và Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay. Nơi đây được xem là một trong những cái nôi của nền văn minh nhân loại, nơi chứng kiến sự hình thành và phát triển của nhiều quốc gia cổ đại như Sumer, Akkad, Babylon và Assyria.
Trong xã hội Lưỡng Hà cổ đại, người đứng đầu nhà nước đóng vai trò vô cùng quan trọng. Họ không chỉ là nhà lãnh đạo chính trị mà còn là người đại diện cho thần linh, có trách nhiệm duy trì trật tự xã hội và bảo vệ đất nước. Vậy, người đứng đầu nhà nước Lưỡng Hà cổ đại được gọi là gì? Câu trả lời chính xác là Ensi.
Tượng một người đàn ông Sumerian, một hình ảnh đại diện cho vai trò và vị thế của người đứng đầu nhà nước, hay còn gọi là Ensi, trong xã hội Lưỡng Hà cổ đại.
Ensi là danh hiệu dùng để chỉ người đứng đầu các thành bang (city-state) ở Sumer, một trong những nền văn minh sớm nhất của Lưỡng Hà. Các Ensi thường là các tư tế hoặc tướng lĩnh quân sự, có quyền lực tối cao trong thành bang của mình. Họ có trách nhiệm quản lý đất đai, điều hành sản xuất, chỉ huy quân đội và thực thi pháp luật.
Tuy nhiên, quyền lực của Ensi không phải là tuyệt đối. Họ phải tuân theo luật lệ và phong tục tập quán của thành bang, đồng thời phải tham khảo ý kiến của hội đồng trưởng lão và các quan chức khác. Điều này cho thấy, nhà nước Lưỡng Hà cổ đại đã có những yếu tố của chế độ quân chủ lập hiến, mặc dù còn sơ khai.
Ngoài danh hiệu Ensi, ở Lưỡng Hà còn có một số danh hiệu khác dùng để chỉ người đứng đầu nhà nước, chẳng hạn như Lugal (vua) và Sharru (hoàng đế). Tuy nhiên, Ensi vẫn là danh hiệu phổ biến và lâu đời nhất, gắn liền với giai đoạn hình thành và phát triển của các thành bang Sumer.
So sánh với Ai Cập cổ đại, người đứng đầu nhà nước Ai Cập được gọi là Pharaoh, người được xem là con của thần mặt trời và có quyền lực tuyệt đối. Sự khác biệt này cho thấy, nhà nước Lưỡng Hà cổ đại có tính phân quyền cao hơn so với nhà nước Ai Cập cổ đại, nơi quyền lực tập trung trong tay Pharaoh.
Pharaoh Ai Cập, biểu tượng của quyền lực tối cao và sự tập trung quyền lực trong nhà nước Ai Cập cổ đại, trái ngược với vai trò Ensi phân quyền hơn ở Lưỡng Hà.
Như vậy, người đứng đầu nhà nước Lưỡng Hà cổ đại được gọi là Ensi, một danh hiệu mang ý nghĩa lịch sử và văn hóa sâu sắc. Việc tìm hiểu về danh hiệu này giúp chúng ta hiểu rõ hơn về tổ chức nhà nước và xã hội của nền văn minh Lưỡng Hà cổ đại, một trong những nền văn minh vĩ đại nhất của nhân loại.