Mô phân sinh là các tế bào thực vật chưa biệt hóa, có khả năng phân chia liên tục để tạo ra các tế bào mới, giúp cây sinh trưởng và phát triển. Trong đó, mô phân sinh bên và mô phân sinh lóng đóng vai trò quan trọng trong quá trình sinh trưởng của cây. Vậy, phát biểu nào đúng về hai loại mô phân sinh này?
Đáp án chính xác là: Mô phân sinh bên giúp cây tăng trưởng bề ngang, còn mô phân sinh lóng giúp cây tăng trưởng chiều dài ở các lóng.
Để hiểu rõ hơn, chúng ta sẽ đi sâu vào chức năng và đặc điểm của từng loại mô phân sinh.
Mô phân sinh bên (Lateral meristem) là loại mô phân sinh chịu trách nhiệm cho sự sinh trưởng thứ cấp ở thực vật, làm tăng đường kính của thân và rễ. Hai loại mô phân sinh bên chính là tầng phát sinh mạch (vascular cambium) và tầng phát sinh bần (cork cambium).
-
Tầng phát sinh mạch: Nằm giữa libe và gỗ, tạo ra các tế bào libe thứ cấp (ở phía ngoài) và gỗ thứ cấp (ở phía trong), giúp thân cây dày lên.
-
Tầng phát sinh bần: Nằm ở phía ngoài vỏ, tạo ra các tế bào bần (cork) để bảo vệ cây khỏi các tác động bên ngoài.
Mô tả: Sơ đồ cấu trúc thân cây gỗ, thể hiện vị trí của tầng phát sinh mạch và tầng phát sinh bần, hai loại mô phân sinh bên chính, có vai trò quan trọng trong sinh trưởng thứ cấp làm tăng đường kính thân cây.
Mô phân sinh lóng (Intercalary meristem) là loại mô phân sinh chỉ có ở một số loài thực vật, đặc biệt là các loài hòa thảo (cỏ). Chúng nằm ở gốc các lóng thân và ở gốc lá. Mô phân sinh lóng giúp cây tái sinh nhanh chóng sau khi bị cắt tỉa hoặc bị động vật ăn cỏ phá hoại.
Mô tả: Vị trí của mô phân sinh lóng ở gốc lóng thân cây lúa, giúp cây có thể nhanh chóng phục hồi và phát triển sau khi bị cắt hoặc tổn thương.
So sánh mô phân sinh bên và mô phân sinh lóng:
| Đặc điểm | Mô phân sinh bên | Mô phân sinh lóng |
|---|---|---|
| Vị trí | Bên thân và rễ | Gốc lóng thân và gốc lá |
| Chức năng | Tăng đường kính thân và rễ (sinh trưởng thứ cấp) | Tăng chiều dài lóng, tái sinh sau tổn thương |
| Loại cây | Hầu hết các loài thực vật hai lá mầm và một số một lá mầm | Chủ yếu ở các loài hòa thảo (cỏ) |
| Ví dụ | Tầng phát sinh mạch, tầng phát sinh bần | Gốc lóng thân cây lúa, cây ngô… |
Hiểu rõ về mô phân sinh bên và mô phân sinh lóng giúp chúng ta hiểu sâu hơn về cơ chế sinh trưởng và phát triển của thực vật, từ đó có thể ứng dụng vào các lĩnh vực như nông nghiệp và lâm nghiệp để nâng cao năng suất và chất lượng cây trồng.
