Từ ghép và từ láy là hai loại từ phức quan trọng trong chương trình Tiếng Việt lớp 4. Để giúp các em nắm vững kiến thức và rèn luyện kỹ năng sử dụng, bài viết này tổng hợp các dạng Bài Tập Từ Ghép, Từ Láy Lớp 4 Có đáp án, kèm theo hướng dẫn giải chi tiết.
A. Ôn tập kiến thức về từ ghép và từ láy
1. Từ ghép là gì?
Từ ghép là từ được tạo thành bằng cách ghép hai hoặc nhiều tiếng có quan hệ về nghĩa với nhau.
- Ví dụ: hoa hồng, sách vở, học sinh.
Ảnh minh họa bông hoa hồng đỏ, ví dụ điển hình của từ ghép phân loại.
2. Phân loại từ ghép
Từ ghép được chia thành hai loại chính:
-
Từ ghép tổng hợp: Nghĩa của từ ghép khái quát hơn nghĩa của các tiếng tạo nên nó.
- Ví dụ: quần áo (chỉ chung các loại trang phục), sách vở (chỉ chung các loại tài liệu học tập).
-
Từ ghép phân loại: Nghĩa của từ ghép chỉ một loại nhỏ thuộc phạm vi nghĩa của tiếng thứ nhất.
- Ví dụ: hoa hồng (chỉ một loại hoa), xe đạp (chỉ một loại phương tiện).
3. Từ láy là gì?
Từ láy là từ được tạo thành bằng cách lặp lại âm hoặc vần của một tiếng gốc.
- Ví dụ: xinh xắn, chăm chỉ, ngoan ngoãn.
Hình ảnh minh họa em bé chăm chỉ học bài, một ví dụ điển hình về từ láy.
4. Phân loại từ láy
Từ láy được chia thành hai loại chính:
-
Từ láy bộ phận: Chỉ lặp lại một bộ phận của tiếng gốc (âm đầu hoặc vần).
- Ví dụ:
- Láy âm đầu: mênh mông, xinh xắn.
- Láy vần: loang thoang, lác đác.
- Ví dụ:
-
Từ láy toàn bộ: Lặp lại toàn bộ tiếng gốc, có thể có sự thay đổi về thanh điệu.
- Ví dụ: đo đỏ, xanh xanh, nhè nhẹ.
B. Bài tập thực hành (có đáp án)
Dưới đây là các dạng bài tập từ ghép, từ láy lớp 4 có đáp án thường gặp, giúp các em rèn luyện và củng cố kiến thức.
Bài 1: Tìm các từ ghép và từ láy trong đoạn văn sau:
“Những chú chim sâu nhỏ nhắn chuyền cành, hót líu lo. Cây cối trong vườn xanh tươi, mát mẻ. Ông em chăm sóc vườn cây rất cẩn thận.”
Đáp án:
- Từ ghép: chim sâu, xanh tươi, chăm sóc
- Từ láy: nhỏ nhắn, mát mẻ, cẩn thận
Bài 2: Phân loại các từ ghép sau thành từ ghép tổng hợp và từ ghép phân loại:
hoa lan, quần áo, sách vở, xe máy, bánh ngọt.
Đáp án:
- Từ ghép tổng hợp: quần áo, sách vở
- Từ ghép phân loại: hoa lan, xe máy, bánh ngọt
Bài 3: Tìm các từ láy trong các câu sau:
a) Em bé cười khúc khích.
b) Ánh nắng ban mai long lanh trên những giọt sương.
c) Con đường làng gập ghềnh khó đi.
Đáp án:
a) khúc khích
b) long lanh
c) gập ghềnh
Bài 4: Cho các từ sau: mênh mông, san sẻ, giúp đỡ, bạn bè, chăm chỉ, thật thà. Hãy sắp xếp các từ này vào bảng sau:
| Từ láy | Từ ghép tổng hợp |
|---|---|
Đáp án:
| Từ láy | Từ ghép tổng hợp |
|---|---|
| mênh mông, chăm chỉ, thật thà | san sẻ, giúp đỡ, bạn bè |
Bài 5: Đặt câu với mỗi từ sau: xinh xắn, học hỏi, chăm chỉ.
Đáp án:
- Búp bê của em rất xinh xắn.
- Chúng ta cần học hỏi lẫn nhau để tiến bộ.
- Bạn Lan luôn chăm chỉ học tập.
Ảnh minh họa tinh thần học hỏi của học sinh, thể hiện sự tiến bộ và phát triển.
Bài 6: Tìm 5 từ ghép có tiếng “học” và 5 từ láy có tiếng “nhỏ”.
Đáp án:
- Từ ghép có tiếng “học”: học sinh, học tập, học hỏi, học hành, trường học.
- Từ láy có tiếng “nhỏ”: nhỏ nhắn, nho nhỏ, nhỏ nhẹ, nhỏ xíu, nhỏ bé.
Bài 7: Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 5-7 câu) tả cảnh khu vườn nhà em, trong đó sử dụng ít nhất 3 từ ghép và 3 từ láy.
Đáp án (tham khảo):
“Khu vườn nhà em rất xinh xắn. Những luống rau xanh mướt được mẹ em chăm sóc cẩn thận. Hoa lá trong vườn đua nhau khoe sắc, tỏa hương ngào ngạt. Mỗi buổi sáng, em thường ra vườn tưới cây và ngắm nhìn những chú chim nhỏ nhắn hót líu lo. Em yêu khu vườn nhà em biết bao!”
C. Lời khuyên và mẹo học tập
- Nắm vững lý thuyết: Hiểu rõ khái niệm và cách phân loại từ ghép, từ láy là nền tảng quan trọng.
- Luyện tập thường xuyên: Làm nhiều bài tập khác nhau để rèn luyện kỹ năng nhận diện và sử dụng từ ghép, từ láy.
- Đọc sách báo: Chú ý quan sát và tìm kiếm từ ghép, từ láy trong các văn bản đọc hàng ngày.
- Sử dụng từ điển: Khi gặp từ mới, hãy tra từ điển để hiểu rõ nghĩa và cách sử dụng.
Hy vọng với những kiến thức và bài tập từ ghép, từ láy lớp 4 có đáp án trên đây, các em sẽ học tốt môn Tiếng Việt và đạt kết quả cao trong học tập. Chúc các em thành công!
