Câu 11. Khi nói về chùm sáng đi qua thấu kính hội tụ, phát biểu nào sau đây là sai?
A. Có thể tạo ra chùm sáng song song từ chùm sáng hội tụ
B. Có thể tạo ra chùm sáng phân kì từ chùm sáng phân kì
C. Có thể tạo ra chùm sáng hội tụ từ chùm sáng song song
D. Có thể tạo ra chùm sáng hội tụ từ chùm sáng hội tụ
Đáp án: A
Chùm sáng hội tụ đi qua thấu kính hội tụ không cho giờ cho chùm tia ló là song song.
Để hiểu rõ hơn về sự hội tụ và phân kỳ của ánh sáng qua thấu kính hội tụ, chúng ta cần nắm vững các đặc điểm và tính chất cơ bản của nó. Thấu kính hội tụ có khả năng làm thay đổi đường đi của ánh sáng, tạo ra các hiệu ứng khác nhau tùy thuộc vào đặc điểm của chùm sáng tới.
Câu 3. Khi nói về đường đi của một tia sáng qua thấu kính hội tụ, phát biểu nào sau đây là sai?
A. Một chùm tia sáng song song với trục chính thì chùm tia ló hội tụ ở tiêu điểm ảnh sau thấu kính
B. Tia sáng đi qua quang tâm của thấu kính thì truyền thẳng qua thấu kính
C. Một chùm tia sáng hội tụ tại tiêu điểm vật tới thấu kính thì chùm tia ló đi qua song song với trục hoành
D. Tia sáng đi song song với trục chính thì tia ló có đường kéo dài đi qua tiêu điểm chính của thấu kính.
Đáp án: D
Một chùm tia tới song song với trục chính cho chùm tia ló (hay đường kéo dài của chùm tia ló) qua tiêu điểm ảnh F’.
Alt: Mô phỏng đường đi của tia sáng song song trục chính qua thấu kính hội tụ, hội tụ tại tiêu điểm ảnh, minh họa tính chất quang học của thấu kính hội tụ.
Các tia sáng song song khi đi qua thấu kính hội tụ sẽ hội tụ tại một điểm gọi là tiêu điểm ảnh. Điều này tạo ra khả năng tập trung năng lượng ánh sáng tại một điểm, ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như đốt cháy vật liệu hoặc tạo ảnh rõ nét.
Câu 2. Thấu kính hội tụ là
A. Một khối chất trong suốt, được giới hạn bởi hai mặt luôn là các mặt cầu
B. Một khối chất trong suốt, được giới hạn bởi một mặt cầu lõm và một mặt phẳng.
C. Một khối chất trong suốt, được giới hạn bởi hai mặt cầu lõm.
D. Một khối chất trong suốt, được giới hạn bởi hai mặt cầu, mặt cầu lồi có bán kính nhỏ hơn mặt cầu lõm.
Đáp án: D
Thấu kính hội tụ là một khối chất trong suốt, được giới hạn bởi 2 mặt cầu lồi, hoặc một mặt lồi và một mặt phẳng, hoặc một mặt lồi và một mặt lõm với điều kiện bán kính mặt lồi nhỏ hơn bán kính mặt lõm.
Alt: Hình ảnh minh họa cấu tạo của thấu kính hội tụ, với hai mặt lồi, thể hiện khả năng khúc xạ ánh sáng và tạo ảnh.
Thấu kính hội tụ có nhiều hình dạng khác nhau, nhưng điểm chung là chúng dày hơn ở giữa so với ở mép. Điều này cho phép chúng hội tụ ánh sáng một cách hiệu quả.
Câu 7. Khi f
A. Ảnh thật, ngược chiều và lớn hơn vật
B. Ảnh ảo, cùng chiều và nhỏ hơn vật
C. Ảnh ảo, ngược chiều và nhỏ hơn vật
D. Ảnh thật, cùng chiều và nhỏ hơn vật.
Đáp án: A
Khi f
Alt: Sơ đồ tạo ảnh thật lớn hơn vật khi vật đặt gần thấu kính hội tụ, minh họa nguyên lý hoạt động và ứng dụng thực tế.
Khi vật nằm trong khoảng từ tiêu điểm đến hai lần tiêu cự của thấu kính hội tụ, ảnh tạo ra sẽ là ảnh thật, ngược chiều và lớn hơn vật. Đây là một trong những trường hợp tạo ảnh quan trọng của thấu kính hội tụ.
Câu 8. Khi 0
A. Ảnh thật, cùng chiều và lớn hơn vật
B. Ảnh ảo, cùng chiều và nhỏ hơn vật
C. Ảnh ảo, cùng chiều và lớn hơn vật
D. Ảnh thật, cùng chiều và nhỏ hơn vật
Đáp án: C
Khi 0
Alt: Hình vẽ minh họa ảnh ảo lớn hơn vật khi vật đặt gần thấu kính hội tụ, thể hiện tính chất phóng đại của thấu kính.
Nếu vật đặt gần thấu kính hội tụ hơn tiêu cự, ảnh tạo ra sẽ là ảnh ảo, cùng chiều và lớn hơn vật. Đây là nguyên lý hoạt động của kính lúp.
Câu 9. Khi d > 2f, ảnh của vật qua thấu kính là
A. Ảnh thật, cùng chiều và lớn hơn vật
B. Ảnh ảo, cùng chiều và nhỏ hơn vật
C. Ảnh ảo, cùng chiều và lớn hơn vật
D. Ảnh thật, ngược chiều và nhỏ hơn vật
Đáp án: D
Khi d > f, vật ngoài đoạn OI (hình vẽ).
Alt: Sơ đồ tạo ảnh thật nhỏ hơn vật khi vật đặt xa thấu kính hội tụ, ứng dụng trong máy ảnh và các thiết bị quang học.
Khi vật đặt xa thấu kính hội tụ hơn hai lần tiêu cự, ảnh tạo ra sẽ là ảnh thật, ngược chiều và nhỏ hơn vật. Đây là trường hợp thường gặp trong máy ảnh.
Tóm lại, khi nói về chùm sáng đi qua thấu kính hội tụ, cần phân biệt rõ các trường hợp khác nhau để tránh nhầm lẫn. Thấu kính hội tụ có thể tạo ra cả chùm sáng hội tụ, phân kỳ và song song tùy thuộc vào đặc điểm của chùm sáng tới và vị trí của vật so với thấu kính.
