Trong thế giới văn chương, hình ảnh người nghệ sĩ được ví như con ong cần mẫn, miệt mài đi khắp vườn hoa cuộc đời, chắt chiu tinh túy để tạo nên những giọt mật ngọt ngào. Chế Lan Viên đã từng viết:
“Nhà thơ như con ong biến trăm hoa thành một mật
Mỗi giọt mật thành đôi vạn chuyến ong bay
Nay cành nhãn non Đoài, mai vườn cam xứ Bắc
Mật ngọt ở đồng bằng mà hút nhụy tận miền Tây”
Thật vậy, người nghệ sĩ không chỉ đơn thuần là người ghi chép, mà còn là người thợ thủ công tài ba, biến những trải nghiệm, những cảm xúc, những mảnh ghép rời rạc của cuộc sống thành một chỉnh thể thống nhất, mang giá trị thẩm mỹ và nhân văn sâu sắc. Họ đi qua những vui buồn, những thăng trầm của cuộc đời, chứng kiến những đổi thay của xã hội, để rồi chắt lọc, nghiền ngẫm và biến chúng thành những dòng thơ, những trang văn lay động lòng người.
Pautopxki, nhà văn Nga tài ba, từng ví von An-đéc-xen như người lượm lặt những hạt trơ trên luống đất cằn cỗi, ấp ủ chúng trong trái tim mình, rồi gieo vào những túp lều nghèo khó, để từ đó nảy nở những đóa hoa thơ an ủi trái tim người cùng khổ. Cũng như vậy, mỗi nhà văn, nhà thơ đều có một phong cách riêng, một cách tiếp cận riêng với cuộc sống. Họ “lượm lặt” những mảnh ghép của hiện thực, “ấp ủ” chúng bằng tình yêu và sự thấu hiểu, rồi “gieo” vào trang viết những thông điệp ý nghĩa, những giá trị nhân văn cao đẹp.
Nhà thơ, nhà văn không chỉ là người kể chuyện, mà còn là người kiến tạo thế giới. Họ tạo ra những hình ảnh, những biểu tượng, những câu chuyện có sức mạnh lay động tâm hồn, khơi gợi cảm xúc và thay đổi nhận thức của con người. Họ không chỉ phản ánh hiện thực, mà còn góp phần định hình hiện thực.
Patrick Modiano, chủ nhân giải Nobel Văn học 2014, đã từng chia sẻ rằng, khi một cuốn sách hoàn thành, nó sẽ tự tách lìa khỏi tác giả và hít thở không khí tự do. Tác phẩm không còn cần đến người viết nữa, nó đã quên người viết rồi. Điều đó cho thấy, sức sống của một tác phẩm nghệ thuật không chỉ nằm ở tài năng của người nghệ sĩ, mà còn nằm ở sự tiếp nhận, sự đồng cảm của độc giả. Chính độc giả là người thổi hồn vào tác phẩm, là người giúp tác phẩm sống mãi với thời gian.
“Nhà thơ như con ong biến trăm hoa thành một mật”, câu nói của Chế Lan Viên vẫn luôn đúng và luôn mới. Người nghệ sĩ chân chính luôn biết cách biến những trải nghiệm cá nhân, những quan sát tinh tế về cuộc sống thành những tác phẩm có giá trị, có sức lan tỏa. Họ không ngừng học hỏi, không ngừng sáng tạo, không ngừng tìm kiếm những điều mới mẻ để cống hiến cho nền văn học nước nhà. Và chính những tác phẩm ấy sẽ là những giọt mật ngọt ngào, nuôi dưỡng tâm hồn con người, góp phần làm cho cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn.
