Phản ứng xà phòng hóa este là một trong những phản ứng quan trọng trong chương trình Hóa học lớp 12, đặc biệt khi xét đến các bài toán liên quan đến hỗn hợp este. Bài viết này sẽ đi sâu vào cách giải bài tập Xà Phòng Hóa Hoàn Toàn 37 Gam Hỗn Hợp 2 Este, cung cấp phương pháp giải chi tiết và các ví dụ minh họa dễ hiểu.
Phương Pháp Giải Bài Toán Xà Phòng Hóa Hỗn Hợp Este Đơn Chức
Nguyên tắc chung:
- Phản ứng xà phòng hóa este đơn chức với dung dịch kiềm (NaOH, KOH) tạo thành muối và ancol (hoặc phenol).
- Xác định số mol NaOH (hoặc KOH) phản ứng dựa vào dữ kiện đề bài.
- Lập phương trình phản ứng (nếu cần) và sử dụng các định luật bảo toàn (khối lượng, nguyên tố) để giải quyết bài toán.
Trường hợp đặc biệt:
-
Nếu một trong hai este là este của phenol, phản ứng sẽ tạo ra 2 muối (muối của axit cacboxylic và muối phenolat) và cần 2 mol NaOH cho 1 mol este phenol.
RCOO-C6H4-R’ + 2NaOH → RCOONa + R’-C6H4-ONa + H2O
Ví Dụ Minh Họa: Xà Phòng Hóa 37 Gam Hỗn Hợp Este
Ví dụ: Xà phòng hóa hoàn toàn 37 gam hỗn hợp 2 este là HCOOC2H5 và CH3COOCH3 bằng dung dịch NaOH đun nóng. Tính khối lượng NaOH cần dùng.
Phân tích:
- Hai este này có cùng công thức phân tử C3H6O2 và phản ứng với NaOH theo tỉ lệ 1:1.
- Tính số mol của hỗn hợp este, từ đó suy ra số mol NaOH cần dùng.
Giải:
- Công thức phân tử của HCOOC2H5 và CH3COOCH3 là C3H6O2, có M = 74 g/mol.
- Số mol hỗn hợp este: n(hỗn hợp) = 37 / 74 = 0,5 mol
- Phản ứng:
HCOOC2H5 + NaOH → HCOONa + C2H5OH
CH3COOCH3 + NaOH → CH3COONa + CH3OH - Theo phương trình, n(NaOH) = n(hỗn hợp este) = 0,5 mol
- Khối lượng NaOH cần dùng: m(NaOH) = 0,5 * 40 = 20 gam
Kết luận: Khối lượng NaOH cần dùng là 20 gam.
Alt text: Sơ đồ phản ứng xà phòng hóa este đơn chức tạo thành muối và ancol
Bài Tập Vận Dụng
Câu 1: Xà phòng hóa hoàn toàn 8,8 gam ethyl acetate bằng 200ml dung dịch NaOH 0,5M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được bao nhiêu gam chất rắn khan?
Câu 2: Đun nóng 21,8 gam hỗn hợp 2 este no, đơn chức, mạch hở với 200ml dung dịch NaOH 1,5M đến khi phản ứng hoàn toàn. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 23,2 gam chất rắn khan. Xác định công thức cấu tạo của 2 este, biết chúng là đồng phân của nhau.
Câu 3: Cho 4,4 gam một este no, đơn chức, mạch hở tác dụng vừa đủ với 50ml dung dịch NaOH 1M. Xác định công thức cấu tạo của este.
Alt text: Minh họa quá trình xà phòng hóa este, ứng dụng trong sản xuất xà phòng
Lưu Ý Khi Giải Bài Tập
- Đọc kỹ đề bài, xác định rõ các chất tham gia và sản phẩm của phản ứng.
- Viết phương trình phản ứng (nếu cần) để xác định tỉ lệ mol giữa các chất.
- Sử dụng các định luật bảo toàn (khối lượng, nguyên tố) để thiết lập các phương trình toán học.
- Kiểm tra lại kết quả để đảm bảo tính chính xác.
Nắm vững lý thuyết và luyện tập thường xuyên sẽ giúp bạn giải quyết các bài toán xà phòng hóa este một cách dễ dàng và chính xác. Chúc các bạn học tốt!
