Tiếng Việt, một kho tàng văn hóa, mang trong mình lịch sử hình thành và phát triển lâu đời. Từ những âm thanh đầu tiên, tiếng Việt đã không ngừng biến đổi, khẳng định bản sắc riêng giữa dòng chảy văn hóa. Chúng ta hãy cùng nhau khám phá hành trình “đọc Hiểu Tiếng Việt Mến Yêu”, từ tiếng Nôm thuần túy đến tiếng Nồm giàu sắc thái.
Tiếng Việt cổ, hay tiếng Nôm, là tiếng nói bản địa của người Việt, bao gồm tiếng Kinh và các ngôn ngữ gốc Nam Á.
Tiếng Nôm được ghi lại bằng chữ Nôm, một hệ thống chữ viết độc đáo do người Việt sáng tạo, khác biệt hoàn toàn so với chữ Hán. Hàng ngàn năm lịch sử đã chứng kiến sự phong phú của tiếng Nôm với hàng nghìn từ đơn và tổ hợp từ đa dạng.
Trong quá trình lịch sử, đặc biệt là giai đoạn Bắc thuộc, tiếng Việt đã tiếp xúc với Hán ngữ. Tuy nhiên, tinh thần tự tôn dân tộc đã giúp người Việt “Việt hóa” Hán ngữ, tạo ra một lớp từ vựng mới, gọi là tiếng Việt Nồm (hay tiếng Nồm).
Tiếng Nồm là cách người Việt phát âm chữ Hán theo âm Việt, tạo nên sự khác biệt so với âm Hán gốc. Quá trình này không đơn thuần là vay mượn, mà là sự sáng tạo, đồng hóa, biến đổi Hán ngữ thành một phần của tiếng Việt. “Ngã ái ngã đích ngữ ngôn,” khi được người Việt đọc thành “Ngã ái ngã đích ngữ ngôn”, mang âm hưởng và ngữ điệu hoàn toàn khác biệt.
Số lượng âm đơn trong tiếng Trung Hoa chỉ khoảng 1307, được ghi bằng 9812 ký tự. Trong khi đó, người Việt phát âm cùng số lượng Hán tự thành 2033 tiếng đơn mang âm hưởng Việt Nam. Điều này cho thấy sự phong phú và độc đáo của tiếng Việt.
Tiếng Việt Nồm làm phong phú thêm vốn từ vựng tiếng Việt, tạo nên sự đa dạng và biểu cảm.
Sự ra đời của tiếng Việt Nồm không phải là sự vay mượn thụ động, mà là sự phản kháng văn hóa, là chiến thắng của người Việt trong việc bảo tồn và phát triển ngôn ngữ riêng.
Việc sử dụng chữ cái Latinh để ghi lại tiếng Việt Nồm tạo ra “từ Việt Nồm,” hoàn toàn Việt hóa từ hình thức đến nội dung. “Điểm tâm,” “miến,” “vị tinh” là những ví dụ điển hình cho sự sáng tạo này.
Việc gọi tiếng Việt Nồm là “từ Hán Việt” có thể gây hiểu lầm, tạo rào cản cho sự phát triển của ngôn ngữ. Cần có một cách gọi khác để khẳng định bản sắc riêng của tiếng Việt.
Ngược lại, những từ như “tỉm xắm”, “hủ tíu” là những từ vay mượn trực tiếp từ tiếng Hán (Quảng Đông) và được phiên âm theo âm Hán.
Tiếng Việt không hề nghèo nàn. Thực tế, tiếng Việt giàu có hơn tiếng Trung Hoa về số lượng và phong phú về nội dung. Tiếng Việt có khoảng 9197 âm đơn (7162 tiếng Nôm và 2033 tiếng Nồm), trong khi tiếng Trung Hoa chỉ có 1307 âm đơn.
Điều quan trọng là thái độ trân trọng và sử dụng tiếng Việt một cách khôn ngoan, biến những yếu tố vay mượn thành nguồn dinh dưỡng cho sự phát triển của ngôn ngữ.
Tóm lại, hành trình “đọc hiểu tiếng Việt mến yêu” là hành trình khám phá lịch sử, văn hóa và bản sắc của dân tộc. Từ tiếng Nôm thuần túy đến tiếng Nồm giàu sắc thái, tiếng Việt không ngừng khẳng định vị thế là một ngôn ngữ độc đáo và giàu sức sống. Hãy yêu tiếng Việt, trân trọng những giá trị mà ngôn ngữ mang lại, và góp phần vào sự phát triển của tiếng Việt trong tương lai.
