Đa dạng sinh học, nền tảng của sự sống trên Trái Đất, đang suy giảm với tốc độ đáng báo động. Việc mất đi sự phong phú của các loài động thực vật, hệ sinh thái và nguồn gen không chỉ là vấn đề môi trường mà còn gây ra những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của con người và sự phát triển bền vững của xã hội.
Việt Nam, một quốc gia có đa dạng sinh học cao, đang phải đối mặt với những thách thức lớn từ sự suy giảm này. Bắc Ninh, mặc dù là một tỉnh nhỏ, cũng không tránh khỏi những tác động tiêu cực.
Sự suy giảm đa dạng sinh học ở Bắc Ninh thể hiện rõ qua việc thu hẹp diện tích rừng, lấp đầy các vùng nước để xây dựng, và giảm số lượng các loài động thực vật hoang dã. Các giống gà quý như gà Hồ, gà Đông Cảo, gà ri đang trên bờ vực tuyệt chủng.
Mất mát đa dạng sinh học dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng:
-
Mất cân bằng sinh thái: Các hệ sinh thái bị suy thoái, ảnh hưởng đến chức năng và dịch vụ mà chúng cung cấp, như điều hòa khí hậu, lọc nước, và thụ phấn cho cây trồng.
-
Ảnh hưởng đến an ninh lương thực: Sinh vật và hệ sinh thái là nguồn cung cấp lương thực, thực phẩm. Suy thoái đa dạng sinh học đe dọa sự đa dạng của các loại cây trồng và vật nuôi, làm giảm khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu và sâu bệnh, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng lương thực.
-
Nguy cơ đói nghèo: Nhiều cộng đồng địa phương phụ thuộc vào các nguồn tài nguyên thiên nhiên để sinh sống. Suy thoái đa dạng sinh học làm giảm khả năng tiếp cận các nguồn tài nguyên này, đẩy họ vào tình trạng đói nghèo.
-
Suy giảm nguồn gen: Mất đi các giống bản địa và sự du nhập của các giống ngoại lai làm suy giảm tính đa dạng di truyền. Các giống bản địa có khả năng chống chịu với sâu bệnh và biến đổi khí hậu tốt hơn, là nguồn nguyên liệu quý để lai tạo và cải tiến các giống mới.
-
Biến đổi khí hậu: Hệ sinh thái đóng vai trò quan trọng trong việc hấp thụ khí nhà kính. Suy thoái đa dạng sinh học làm giảm khả năng hấp thụ khí nhà kính của các hệ sinh thái, góp phần vào biến đổi khí hậu.
-
Tăng nguy cơ thiên tai: Các hệ sinh thái khỏe mạnh có khả năng chống chịu với thiên tai tốt hơn. Suy thoái đa dạng sinh học làm tăng nguy cơ lũ lụt, hạn hán, sạt lở đất và các thảm họa thiên nhiên khác.
Việc bảo tồn đa dạng sinh học là vô cùng cấp thiết để đảm bảo sự phát triển bền vững của xã hội và bảo vệ cuộc sống của con người. Cần có những hành động cụ thể để khôi phục và bảo vệ các hệ sinh thái, nguồn tài nguyên rừng, sự đa dạng loài và đa dạng di truyền.
