Việt Nam đang chứng kiến sự tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ, kéo theo nhu cầu điện năng gia tăng đáng kể. Để đáp ứng nhu cầu này, việc xây dựng và phát triển các nhà máy thủy điện lớn đóng vai trò then chốt. Dưới đây là danh sách một số nhà máy thủy điện lớn nhất Việt Nam, góp phần quan trọng vào việc đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.
1. Nhà máy Thủy điện Sơn La
Nhà máy Thủy điện Sơn La là nhà máy thủy điện lớn nhất Việt Nam và khu vực Đông Nam Á tính đến thời điểm hiện tại. Được xây dựng trên sông Đà, tại xã Ít Ong, huyện Mường La, tỉnh Sơn La, dự án này có sự tham gia của các chuyên gia từ Nga, châu Âu và Trung Quốc.
Công trình chính thức khánh thành vào năm 2012, với những thông số kỹ thuật ấn tượng: cao độ đỉnh đập 228,1 m, dài 961,6 m, chiều rộng đáy đập 105 m và chiều rộng đỉnh 10 m. Hồ chứa của nhà máy có dung tích lên đến 9,26 tỷ m3, công suất lắp máy đạt 2.400 MW và sản lượng điện trung bình hàng năm khoảng 10 tỷ kWh.
2. Nhà máy Thủy điện Hòa Bình
Trước khi nhà máy Thủy điện Sơn La đi vào hoạt động, nhà máy Thủy điện Hòa Bình là nhà máy thủy điện lớn nhất Việt Nam và Đông Nam Á. Được xây dựng trên sông Đà, tại tỉnh Hòa Bình, với sự hỗ trợ của Liên Xô, nhà máy này đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp điện cho cả nước.
Nhà máy chính thức khánh thành năm 1994, với công suất lắp đặt 1.920 MW, bao gồm 8 tổ máy, mỗi tổ có công suất 240 MW. Sản lượng điện hàng năm đạt 8,16 tỷ kWh.
3. Nhà máy Thủy điện Lai Châu
Nhà máy Thủy điện Lai Châu là một công trình trọng điểm quốc gia, được xây dựng trên dòng chính sông Đà, tại xã Nậm Hàng, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu. Với tổng công suất lắp đặt 1.200 MW, gồm 3 tổ máy, nhà máy này có vai trò quan trọng trong việc cung cấp điện cho lưới điện quốc gia.
Công trình được khởi công xây dựng vào năm 2011 và khánh thành vào năm 2016, sớm hơn 1 năm so với kế hoạch. Hàng năm, nhà máy Thủy điện Lai Châu cung cấp khoảng 4.670,8 triệu kWh lên lưới điện quốc gia.
4. Nhà máy Thủy điện Yaly
Nhà máy Thủy điện Yaly là một trong những nhà máy thủy điện lớn nhất khu vực Tây Nguyên, nằm trên sông Sêsan, giáp ranh giữa huyện Chư Păh (tỉnh Gia Lai) và huyện Sa Thầy (tỉnh Kon Tum).
Với tổng công suất lắp đặt 720 MW và sản lượng điện bình quân hàng năm là 3,68 tỷ kWh, nhà máy này đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp điện cho khu vực và cả nước. Công trình được khởi công năm 1993 và hoàn thành năm 1996.
5. Nhà máy Thủy điện Huội Quảng
Nhà máy Thủy điện Huội Quảng có 2 tổ máy với tổng công suất lắp đặt 520MW. Đây là nhà máy thủy điện ngầm đầu tiên do Việt Nam tự thiết kế và thi công.
6. Nhà máy Thủy điện Trị An
Nhà máy Thủy điện Trị An được xây dựng trên sông Đồng Nai, cách thành phố Hồ Chí Minh 65 km về phía Đông Bắc. Với mục tiêu chính là hòa lưới điện quốc gia, nhà máy này còn có vai trò quan trọng trong việc cung cấp nước cho sinh hoạt, nông nghiệp và điều tiết lũ.
Nhà máy được xây dựng với sự hỗ trợ của Liên Xô từ năm 1984 và đi vào hoạt động từ năm 1991. Với 4 tổ máy, công suất thiết kế 400 MW, sản lượng điện trung bình năm khoảng 1,7 tỷ kWh.
7. Thủy điện Hàm Thuận – Đa Mi
Nhà máy thủy điện Hàm Thuận – Đa Mi là một tổ hợp thủy điện nằm trên sông La Ngà thuộc lưu vực sông Đồng Nai. Công trình được khởi công xây dựng vào năm 1997 và đưa vào vận hành năm 2001, có công suất 300 MW với 2 tổ máy.
8. Nhà máy Thủy điện Na Hang (Tuyên Quang)
Nhà máy thủy điện Tuyên Quang được thi công tại huyện Na Hang, tỉnh Tuyên Quang với tổng đầu tư 7.500 tỷ đồng. Đây là nhà máy thủy điện có công suất (342 MW) lớn thứ ba của miền Bắc sau nhà máy thủy điện Sơn La và Hòa Bình.
9. Thủy điện Sông Ba Hạ
Nhà máy thủy điện sông Ba Hạ có hai tổ máy với công suất 220 MW, sản lượng điện trung bình 825 triệu Kwh/năm.
10. Nhà máy Thủy điện Trung Sơn
Nhà máy thủy điện Trung Sơn có công suất lắp đặt 260 MW, bao gồm 4 tổ máy sản xuất 1.018,61 triệu kWh hàng năm.
11. Nhà máy Thủy điện Thác Mơ
Nhà máy thủy điện Thác Mơ có sông suất 150 MW với 2 tổ máy. Ngoài ra, thủy điện Thác Mơ còn cung cấp nước cho đất đai quanh vùng và kiểm soát lũ ở hạ lưu.
12. Nhà máy Thủy điện Thác Bà
Nhà máy Thủy điện Thác Bà là nhà máy thủy điện đầu tiên được xây dựng ở miền Bắc.
Các nhà máy thủy điện đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo nguồn cung cấp điện ổn định, góp phần vào sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Việc tiếp tục đầu tư và phát triển các dự án thủy điện mới, cùng với việc khai thác hiệu quả các nhà máy hiện có, là một trong những ưu tiên hàng đầu của ngành năng lượng Việt Nam.
