Phong trào tiến bộ ở Mỹ, đặc biệt là Trong Những Năm 20 Của Thế Kỷ XX, là một giai đoạn lịch sử quan trọng, đánh dấu sự trỗi dậy của những nỗ lực cải cách chính trị và xã hội. Việc nghiên cứu giai đoạn này không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về quá khứ mà còn cung cấp những bài học quý giá cho các phong trào tiến bộ hiện đại.
Phong trào tiến bộ ở Mỹ: Định nghĩa và đặc điểm
Phong trào tiến bộ ở Mỹ không phải là một tổ chức thống nhất mà là một mạng lưới lỏng lẻo của các nhóm và cá nhân, đại diện cho nhiều lợi ích khác nhau, cùng chia sẻ mong muốn cải cách và giải quyết các vấn đề xã hội. Điểm chung của họ là sự đối lập với những người bảo thủ, những người ủng hộ chủ nghĩa tự do kinh tế (Laissez Faire), thuyết tiến hóa xã hội và thuyết trình tự pháp lý công bằng.
Phong trào này xuất hiện từ thập niên 1890 và phát triển mạnh mẽ trong những năm 20 của thế kỷ XX, một giai đoạn được gọi là “thời kỳ mạ vàng” của nền kinh tế Mỹ.
Bối cảnh lịch sử và nguyên nhân hình thành
Cuối thế kỷ XIX, kinh tế Mỹ tăng trưởng nhanh chóng nhờ công nghiệp hóa, đô thị hóa, sự phát triển của ngành đường sắt và làn sóng nhập cư từ châu Âu. Tuy nhiên, sự phát triển này che giấu những bất bình đẳng kinh tế và xã hội sâu sắc, mâu thuẫn giữa công nhân và nhà tư bản, xung đột giữa người nhập cư và bản địa, người da đen và da trắng, cũng như bất bình đẳng giới.
Công nghiệp hóa khiến hàng trăm nghìn người làm việc trong điều kiện nguy hiểm với mức lương thấp. Người dân rời bỏ nông thôn, các giá trị cộng đồng bị hủy hoại bởi sự chạy theo lợi nhuận của chủ nghĩa tư bản.
Những thành tựu của phong trào tiến bộ trong những năm 20
Trước thực trạng đó, nhiều tổ chức và cá nhân tiến bộ đã đấu tranh đòi công bằng và cải cách trên tất cả các lĩnh vực của đời sống chính trị – xã hội. Một số thành công nổi bật bao gồm:
- Bầu trực tiếp thượng nghị sĩ (Tu chính án thứ 17 của Hiến pháp Mỹ).
- Phụ nữ được quyền bỏ phiếu (Tu chính án thứ 19).
- Áp dụng 10 tu chính án đầu tiên của hiến pháp (các đạo luật về quyền) cho tất cả các bang.
- Thông qua các đạo luật chống độc quyền.
- Đánh thuế thu nhập liên bang đối với người có thu nhập cao.
- Thành lập Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) vào năm 1913 để kiểm soát nền tài chính.
Sự suy thoái của phong trào và bài học lịch sử
Tuy nhiên, đến cuối những năm 20, phong trào tiến bộ ở Mỹ bắt đầu suy thoái. Nguyên nhân bao gồm sự trỗi dậy của tổ chức 3K phân biệt chủng tộc, các quy định hạn chế quyền tự do dân sự trong Chiến tranh thế giới thứ nhất và sự trỗi dậy của quan điểm nhà nước tối thiểu. Các đảng tiến bộ được thành lập đều thất bại.
Sự suy thoái của phong trào tiến bộ trong những năm 20 của thế kỷ XX mang lại nhiều bài học quan trọng. Nó cho thấy rằng sự đoàn kết và tổ chức là yếu tố then chốt để duy trì và phát triển phong trào. Đồng thời, nó cũng cho thấy tầm quan trọng của việc đối phó với các thế lực phản động và những thách thức từ bên trong.
Phong trào tiến bộ ngày nay và triển vọng tương lai
Phong trào tiến bộ và tinh thần cải cách tiếp tục được thể hiện trong nhiều phong trào đấu tranh sau này, từ chống chiến tranh Việt Nam và đấu tranh vì dân quyền đến đấu tranh chống phân biệt chủng tộc và đòi quyền lợi cho phụ nữ và người thiểu số. Gần đây là phong trào “Chiếm phố Wall” năm 2011.
Ngày nay, phong trào tiến bộ ở Mỹ vẫn đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm sự phân hóa trong xã hội, sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân túy và sự chống đối từ các thế lực bảo thủ. Tuy nhiên, phong trào cũng có những cơ hội lớn, đặc biệt là trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế – xã hội do đại dịch COVID-19 gây ra, khi những bất bình đẳng và mặt trái của chủ nghĩa tư bản ngày càng lộ rõ.
Kết luận
Phong trào tiến bộ ở Mỹ trong những năm 20 của thế kỷ XX là một giai đoạn lịch sử phức tạp với nhiều thành tựu và thất bại. Việc nghiên cứu giai đoạn này cung cấp những bài học quý giá cho các phong trào tiến bộ hiện đại. Để thành công, phong trào cần xây dựng sự đoàn kết, tổ chức, đối phó với các thế lực phản động và giải quyết những thách thức từ bên trong. Đồng thời, phong trào cần thích ứng với bối cảnh mới và tận dụng những cơ hội để thúc đẩy sự thay đổi xã hội.
