Vội vàng của Xuân Diệu không chỉ là một bài thơ tình yêu mà còn là một khúc ca say đắm về vẻ đẹp của thiên nhiên. Bức tranh thiên nhiên trong bài thơ không chỉ là phông nền mà còn là nguồn cảm hứng, là đối tượng để nhà thơ gửi gắm những triết lý nhân sinh sâu sắc.
Bài thơ mở ra với những khát khao mãnh liệt, thể hiện sự trân trọng sâu sắc đối với vẻ đẹp mong manh của cuộc sống:
Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất,
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi.
Ước muốn níu giữ thời gian, ngăn chặn sự phai tàn của vẻ đẹp là một khát vọng chính đáng, xuất phát từ tình yêu cuộc sống mãnh liệt. Nó cho thấy sự nhạy cảm của nhà thơ trước sự trôi chảy không ngừng của thời gian, và mong muốn giữ gìn những khoảnh khắc tươi đẹp nhất.
Tiếp theo, Xuân Diệu vẽ nên một bức tranh thiên nhiên tràn đầy sức sống, rực rỡ sắc màu:
Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi,
Mỗi buổi sớm thần vui hằng gõ cửa
Tháng giêng ngon như một cặp môi gần.
Bức tranh “ong bướm tuần tháng mật” gợi lên hình ảnh một thế giới tình yêu nồng nàn, sự sinh sôi và phát triển mạnh mẽ. “Đồng nội xanh rì” là biểu tượng của sức sống, của sự tươi mới và tràn đầy hy vọng. “Lá của cành tơ phơ phất” là hình ảnh của sự mềm mại, uyển chuyển, của vẻ đẹp thanh xuân. “Khúc tình si” của yến anh là âm thanh của tình yêu, của niềm vui và hạnh phúc. Tất cả hòa quyện vào nhau, tạo nên một bản giao hưởng tuyệt vời của thiên nhiên.
Điệp ngữ “này đây” được sử dụng liên tiếp như một lời khẳng định, một sự khám phá đầy thích thú của nhà thơ trước vẻ đẹp của cuộc sống. Nó cho thấy sự trân trọng, nâng niu của Xuân Diệu đối với những điều bình dị, gần gũi xung quanh.
Đặc biệt, hình ảnh “ánh sáng chớp hàng mi” và “tháng giêng ngon như một cặp môi gần” là những sáng tạo độc đáo, thể hiện sự táo bạo và mới mẻ trong cảm nhận của Xuân Diệu. Ánh sáng được nhân hóa, trở nên sống động và quyến rũ như đôi mắt của một thiếu nữ. Tháng giêng, vốn là một khái niệm trừu tượng về thời gian, được cụ thể hóa bằng cảm giác “ngon”, gợi lên sự ngọt ngào, tươi mới của tình yêu.
Những hình ảnh này cho thấy Xuân Diệu đã cảm nhận thiên nhiên bằng tất cả các giác quan, bằng cả trái tim yêu thương và say đắm. Ông không chỉ nhìn thấy vẻ đẹp bên ngoài mà còn cảm nhận được cả hương vị, âm thanh và cảm xúc của thiên nhiên.
Tuy nhiên, đằng sau bức tranh thiên nhiên tươi đẹp ấy là nỗi lo âu, sự “vội vàng” của nhà thơ trước sự trôi chảy của thời gian:
Xuân đương tới, nghĩa là xuân đương qua,
Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già.
Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất.
Nhận thức về sự hữu hạn của đời người khiến Xuân Diệu càng thêm trân trọng những khoảnh khắc hiện tại. Ông muốn tận hưởng tất cả vẻ đẹp của cuộc sống trước khi nó phai tàn.
Sự “vội vàng” của Xuân Diệu không phải là sự hấp tấp, vội vã mà là sự ý thức sâu sắc về giá trị của thời gian, là mong muốn sống trọn vẹn từng khoảnh khắc. Nó là lời nhắc nhở chúng ta hãy trân trọng những gì mình đang có, hãy sống hết mình và yêu thương hết mình.
Để rồi, từ nỗi lo âu ấy, nhà thơ bộc lộ khát vọng mãnh liệt được hòa nhập vào thiên nhiên, được tận hưởng trọn vẹn vẻ đẹp của cuộc sống:
Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn;
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng,
Cho chuếnh choáng mùi hương, cho đã đầy ánh sáng,
Cho no nê thanh sắc của thời tươi;
Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!
Điệp ngữ “Ta muốn” được lặp lại nhiều lần, thể hiện khát vọng cháy bỏng của nhà thơ. Ông muốn ôm trọn cả sự sống, muốn hòa mình vào thiên nhiên, muốn tận hưởng tất cả những gì tươi đẹp nhất của cuộc đời.
Hình ảnh “Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!” là một biểu tượng táo bạo, thể hiện sự khao khát mãnh liệt được chiếm lĩnh, được tận hưởng vẻ đẹp của tuổi trẻ và tình yêu. Nó cho thấy sự cuồng nhiệt, say đắm của Xuân Diệu đối với cuộc sống.
Bức tranh thiên nhiên trong “Vội vàng” không chỉ là một bức tranh tĩnh mà là một bức tranh động, tràn đầy sức sống và cảm xúc. Nó là nơi nhà thơ gửi gắm những triết lý nhân sinh sâu sắc, là lời nhắn nhủ chúng ta hãy trân trọng thời gian, hãy sống hết mình và yêu thương hết mình.
Phân tích Bức Tranh Thiên Nhiên Trong Bài Thơ Vội Vàng, chúng ta không chỉ thấy được tài năng nghệ thuật của Xuân Diệu mà còn cảm nhận được tấm lòng yêu đời, yêu người tha thiết của ông. Bài thơ là một khúc ca bất hủ về vẻ đẹp của thiên nhiên và cuộc sống.
