Công thức tính tốc độ chuyển động là gì? Giải thích chi tiết nhất

Bài viết này trình bày chi tiết về Công Thức Tính Tốc độ Chuyển động Là gì, kèm theo các ví dụ minh họa và bài tập tự luyện, giúp học sinh nắm vững kiến thức và ứng dụng hiệu quả trong môn Khoa học tự nhiên.

1. Công thức tính tốc độ, quãng đường và thời gian

a. Công thức tính tốc độ

Công thức cơ bản để tính tốc độ của một vật chuyển động là:

v = s / t

Trong đó:

• v: Tốc độ chuyển động của vật (đơn vị thường dùng: m/s hoặc km/h).
• s: Quãng đường mà vật đi được (đơn vị thường dùng: m hoặc km).
• t: Thời gian vật di chuyển hết quãng đường đó (đơn vị thường dùng: s hoặc h).

b. Công thức tính quãng đường

Từ công thức tính tốc độ, ta có thể suy ra công thức tính quãng đường khi biết tốc độ và thời gian:

s = v * t

Trong đó:

• s: Quãng đường vật đi được.
• v: Tốc độ chuyển động của vật.
• t: Thời gian vật di chuyển.

c. Công thức tính thời gian

Tương tự, ta cũng có thể suy ra công thức tính thời gian khi biết tốc độ và quãng đường:

t = s / v

Trong đó:

• t: Thời gian vật di chuyển.
• s: Quãng đường vật đi được.
• v: Tốc độ chuyển động của vật.

d. Chuyển đổi đơn vị đo tốc độ

Để chuyển đổi giữa các đơn vị đo tốc độ, ta thường sử dụng quy tắc sau:

• 1 m/s = 3.6 km/h
• 1 km/h = 1/3.6 m/s ≈ 0.2778 m/s

2. Ví dụ minh họa

Dưới đây là một số ví dụ minh họa cách áp dụng công thức tính tốc độ chuyển động là để giải các bài toán thực tế.

Ví dụ 1: Một người đi xe đạp từ nhà đến trường với quãng đường 6 km trong thời gian 20 phút. Tính tốc độ của người đó.

Giải:

• Đổi 20 phút = 20/60 giờ = 1/3 giờ
• Áp dụng công thức: v = s / t = 6 km / (1/3 giờ) = 18 km/h

Vậy tốc độ của người đi xe đạp là 18 km/h.

Ví dụ 2: Một chiếc xe máy di chuyển với tốc độ 45 km/h trong thời gian 2 giờ 30 phút. Tính quãng đường xe máy đã đi được.

Giải:

• Đổi 2 giờ 30 phút = 2.5 giờ
• Áp dụng công thức: s = v t = 45 km/h 2.5 giờ = 112.5 km

Vậy quãng đường xe máy đã đi được là 112.5 km.

Ví dụ 3: Một vận động viên chạy 100 mét với tốc độ trung bình 10 m/s. Tính thời gian vận động viên chạy hết quãng đường.

Giải:

• Áp dụng công thức: t = s / v = 100 m / 10 m/s = 10 s

Vậy thời gian vận động viên chạy hết quãng đường là 10 giây.

3. Bài tập tự luyện

Để củng cố kiến thức về công thức tính tốc độ chuyển động là, bạn hãy thử sức với các bài tập sau:

Bài 1: Một tàu hỏa đi từ ga A đến ga B cách nhau 300 km trong thời gian 4 giờ. Tính tốc độ trung bình của tàu hỏa.

Bài 2: Một con báo chạy với tốc độ 120 km/h trong 5 phút để đuổi theo con mồi. Hỏi con báo đã chạy được quãng đường bao xa?

Bài 3: Một máy bay bay từ thành phố X đến thành phố Y cách nhau 1500 km với tốc độ 800 km/h. Tính thời gian bay của máy bay.

Bài 4: Một người đi bộ với tốc độ 5 km/h. Hỏi người đó đi được bao xa trong 1 giờ 30 phút?

Bài 5: Một vận động viên bơi 200 mét tự do trong thời gian 2 phút. Tính tốc độ trung bình của vận động viên.

Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ về công thức tính tốc độ chuyển động là gì và cách áp dụng nó vào giải các bài toán thực tế. Chúc bạn học tốt!