Sinh trưởng và phát triển của thực vật là một quá trình phức tạp chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau. Bên cạnh các yếu tố bên trong như hormone và vật chất di truyền, Các Nhân Tố Bên Ngoài ảnh Hưởng đến Sinh Trưởng Và Phát Triển Của Thực Vật Bao Gồm các yếu tố môi trường như ánh sáng, nhiệt độ, nước, dinh dưỡng, độ ẩm và thành phần của không khí.
1. Ánh Sáng:
Ánh sáng là yếu tố vô cùng quan trọng cho quá trình quang hợp, giúp thực vật tạo ra năng lượng để sinh trưởng và phát triển. Cường độ, quang phổ và thời gian chiếu sáng (chu kỳ quang) ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng quang hợp của cây.
- Cường độ ánh sáng: Mỗi loài cây có nhu cầu ánh sáng khác nhau. Cây ưa sáng cần ánh sáng mạnh để phát triển tốt, trong khi cây ưa bóng lại thích nghi với môi trường ánh sáng yếu.
- Quang phổ ánh sáng: Ánh sáng đỏ và xanh lam là quan trọng nhất cho quang hợp.
- Chu kỳ quang: Thời gian chiếu sáng hàng ngày ảnh hưởng đến sự ra hoa và các giai đoạn phát triển khác của cây.
2. Nhiệt Độ:
Nhiệt độ ảnh hưởng đến tốc độ các phản ứng sinh hóa trong cây. Mỗi loài cây có một khoảng nhiệt độ tối ưu cho sinh trưởng và phát triển. Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp có thể làm chậm hoặc ngừng quá trình này, thậm chí gây chết cây.
- Nhiệt độ tối ưu: Mỗi loài có một khoảng nhiệt độ thích hợp nhất cho sự sinh trưởng.
- Nhiệt độ quá cao: Gây mất nước, làm hỏng enzyme.
- Nhiệt độ quá thấp: Làm chậm quá trình trao đổi chất, gây tổn thương tế bào.
3. Nước:
Nước là thành phần thiết yếu của tế bào thực vật và là dung môi cho các phản ứng sinh hóa. Nước cũng tham gia vào quá trình quang hợp và vận chuyển chất dinh dưỡng trong cây.
- Ảnh hưởng đến quang hợp: Nước cần thiết cho quá trình quang hợp.
- Vận chuyển chất dinh dưỡng: Nước giúp vận chuyển các chất dinh dưỡng từ rễ đến các bộ phận khác của cây.
- Duy trì độ cứng của tế bào: Nước giúp duy trì áp suất trương nước, giữ cho cây không bị héo.
4. Dinh Dưỡng:
Thực vật cần các chất dinh dưỡng đa lượng (như nitơ, phốt pho, kali) và vi lượng (như sắt, mangan, kẽm) để xây dựng tế bào, tổng hợp enzyme và tham gia vào các quá trình trao đổi chất. Sự thiếu hụt dinh dưỡng có thể gây ra các triệu chứng như vàng lá, còi cọc, chậm ra hoa kết quả.
5. Độ Ẩm Không Khí:
Độ ẩm không khí ảnh hưởng đến quá trình thoát hơi nước của cây. Độ ẩm quá thấp có thể làm cây mất nước nhanh chóng, trong khi độ ẩm quá cao có thể tạo điều kiện cho nấm bệnh phát triển.
- Ảnh hưởng đến thoát hơi nước: Độ ẩm thấp làm tăng thoát hơi nước, có thể gây héo úa.
- Tạo điều kiện cho nấm bệnh: Độ ẩm cao tạo môi trường thuận lợi cho nấm bệnh phát triển.
6. Thành Phần Không Khí:
Thực vật cần carbon dioxide (CO2) cho quá trình quang hợp và oxy (O2) cho quá trình hô hấp. Nồng độ các khí này trong không khí có thể ảnh hưởng đến tốc độ sinh trưởng của cây. Ô nhiễm không khí cũng có thể gây hại cho thực vật.
- CO2 cho quang hợp: Nồng độ CO2 ảnh hưởng đến hiệu quả quang hợp.
- O2 cho hô hấp: Oxy cần thiết cho quá trình hô hấp tế bào.
- Ô nhiễm không khí: Các chất ô nhiễm có thể gây hại cho lá và các bộ phận khác của cây.
Tóm lại, các nhân tố bên ngoài ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của thực vật bao gồm một loạt các yếu tố môi trường tương tác lẫn nhau. Việc hiểu rõ những yếu tố này và cách chúng tác động đến cây trồng là rất quan trọng để tối ưu hóa điều kiện sinh trưởng và đạt được năng suất cao.
