Trong thế giới số hiện đại, việc gõ tiếng Việt trên máy tính là một kỹ năng thiết yếu. Hai kiểu gõ phổ biến nhất là VNI và Telex. Mỗi kiểu gõ đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng. Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích chi tiết về Kiểu Gõ Vni Và Telex, hướng dẫn cách sử dụng, và giúp bạn lựa chọn kiểu gõ phù hợp nhất.
Kiểu Gõ VNI: Dễ Học, Dễ Quan Sát
VNI (Vietnam Input) là một trong những phương pháp nhập liệu tiếng Việt lâu đời và quen thuộc. Đặc biệt đối với những người mới bắt đầu làm quen với máy tính. Kiểu gõ này sử dụng các phím số để biểu thị các dấu thanh trong tiếng Việt.
Ưu Điểm Nổi Bật Của Kiểu Gõ VNI
- Dễ Học và Làm Quen: VNI có cấu trúc đơn giản, dễ hiểu, giúp người mới bắt đầu nhanh chóng nắm bắt được quy tắc gõ. Việc sử dụng các phím số riêng biệt cho dấu giúp người dùng dễ dàng hình dung và ghi nhớ.
- Dễ Quan Sát: Các dấu thanh được biểu diễn trực quan bằng các số trên bàn phím, giúp người dùng dễ dàng theo dõi và kiểm soát quá trình nhập liệu.
- Gõ Song Ngữ Thuận Tiện: VNI cho phép người dùng gõ tiếng Anh mà không cần tắt phần mềm gõ tiếng Việt. Tạo sự thuận tiện khi soạn thảo văn bản đa ngôn ngữ.
- Hỗ Trợ Bàn Phím Quốc Tế: VNI tương thích với nhiều loại bàn phím, kể cả bàn phím quốc tế. Giúp người dùng dễ dàng chuyển đổi giữa các thiết bị mà không gặp trở ngại.
- Tận Dụng Bàn Phím Lớn: Với việc sử dụng hàng phím số để gõ dấu, VNI không làm ảnh hưởng đến không gian sử dụng của các phím chữ. Điều này đặc biệt hữu ích trên các bàn phím có kích thước lớn.
Nhược Điểm Cần Lưu Ý Của Kiểu Gõ VNI
- Giảm Tốc Độ Gõ: Việc phải di chuyển tay lên hàng phím số để gõ dấu có thể làm chậm tốc độ gõ so với Telex.
- Khó Gõ Trên Bàn Phím Nhỏ: Trên các thiết bị di động hoặc bàn phím có kích thước nhỏ, việc sử dụng hàng phím số có thể gây khó khăn và bất tiện.
- Không Gõ Lặp Được Dấu: VNI không cho phép gõ lặp các phím để tạo dấu, đòi hỏi người dùng phải di chuyển tay liên tục.
- Khó Chuyển Sang Telex: Người dùng quen với VNI có thể gặp khó khăn khi chuyển sang Telex, đặc biệt trên các thiết bị di động.
- Các Phím Ký Tự Ở Xa Nhau: Một số tổ hợp phím trong VNI, ví dụ như “d9” để tạo chữ “đ”, có thể gây khó khăn do khoảng cách giữa các phím.
Hướng Dẫn Gõ Tiếng Việt Theo Kiểu VNI
-
Cài đặt phần mềm hỗ trợ gõ tiếng Việt: Unikey là lựa chọn phổ biến và miễn phí.
-
Chọn bảng mã Unicode hoặc VNI Windows: Trong cài đặt của Unikey.
-
Chọn kiểu gõ VNI: Trong cài đặt của Unikey.
-
Học bảng ký tự VNI:
a1 = â
,e1 = ê
,o1 = ô
,u1 = ư
,i1 = ơ
,d1 = đ
a2 = à
,e2 = è
,o2 = ò
,u2 = ù
,i2 = ì
,y2 = ỳ
a3 = á
,e3 = é
,o3 = ó
,u3 = ú
,i3 = í
,y3 = ý
a4 = ả
,e4 = ẻ
,o4 = ỏ
,u4 = ủ
,i4 = ỉ
,y4 = ỷ
a5 = ã
,e5 = ẽ
,o5 = õ
,u5 = ũ
,i5 = ĩ
,y5 = ỹ
a6 = ạ
,e6 = ẹ
,o6 = ọ
,u6 = ụ
,i6 = ị
,y6 = ỵ
a7 = ă
,e7 = ề
,o7 = ồ
,u7 = ừ
,i7 = ỳ
,y7 = ỳ
a8 = â
,e8 = ê
,o8 = ô
,u8 = ư
,i8 = ơ
,y8 = đ
a9 = ắ
,e9 = ế
,o9 = ố
,u9 = ứ
,i9 = ớ
,y9 = đ
Kiểu Gõ Telex: Nhanh Chóng và Phổ Biến
Telex, còn được gọi là “Quốc ngữ điện tín”, là một kiểu gõ tiếng Việt sử dụng các chữ cái để biểu thị dấu thanh. Đây là kiểu gõ phổ biến nhất hiện nay, được ưa chuộng bởi tốc độ và tính linh hoạt.
Ưu Điểm Vượt Trội Của Kiểu Gõ Telex
- Tốc Độ Gõ Nhanh: Telex cho phép gõ dấu trực tiếp trên hàng phím chữ, giúp tăng tốc độ gõ đáng kể so với VNI.
- Dễ Nhớ và Sử Dụng: Việc sử dụng các chữ cái quen thuộc để biểu thị dấu giúp người dùng dễ dàng ghi nhớ và sử dụng.
- Tương Thích Rộng Rãi: Telex được hỗ trợ bởi hầu hết các phần mềm gõ tiếng Việt, đảm bảo tính tương thích trên nhiều thiết bị và nền tảng.
- Phù Hợp Với Người Việt: Telex được thiết kế dựa trên thói quen sử dụng bàn phím của người Việt, mang lại trải nghiệm gõ tự nhiên và thoải mái.
- Tích Hợp Phím Dấu: Việc tích hợp phím dấu vào các phím ký tự giúp thao tác gõ trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn so với kiểu gõ số của VNI.
Nhược Điểm Cần Cân Nhắc Của Kiểu Gõ Telex
- Khó Soạn Thảo Văn Bản Hỗn Hợp: Telex có thể gây khó khăn khi soạn thảo văn bản kết hợp tiếng Anh và tiếng Việt, do các quy tắc tự động chuyển đổi có thể gây ra lỗi.
- Không Phù Hợp Với Lập Trình: Telex không phù hợp với lĩnh vực lập trình, nơi việc gõ tiếng Anh và tiếng Việt đồng thời là rất phổ biến.
- Yêu Cầu Cài Đặt Phần Mềm Hỗ Trợ: Telex yêu cầu người dùng phải cài đặt phần mềm hỗ trợ như Unikey.
- Dễ Gây Nhầm Lẫn: Việc sử dụng các chữ cái để biểu thị dấu có thể gây nhầm lẫn, đặc biệt khi gõ với tốc độ cao.
Hướng Dẫn Gõ Tiếng Việt Theo Kiểu Telex
-
Cài đặt phần mềm hỗ trợ gõ tiếng Việt: Unikey là lựa chọn phổ biến và miễn phí.
-
Chọn bảng mã Unicode: Trong cài đặt của Unikey.
-
Chọn kiểu gõ Telex: Trong cài đặt của Unikey.
-
Học quy tắc gõ Telex:
s = sắc (á)
f = huyền (à)
r = hỏi (ả)
x = ngã (ã)
j = nặng (ạ)
w = (ă, â, ô, ơ, ư)
dd = đ
aa = â
ee = ê
oo = ô
ow = ơ
uw = ư
uow = ươ
So Sánh Chi Tiết VNI và Telex: Lựa Chọn Nào Phù Hợp Với Bạn?
Tính Năng | VNI | Telex |
---|---|---|
Tốc độ gõ | Chậm hơn | Nhanh hơn |
Độ dễ học | Dễ học, dễ làm quen | Cần thời gian làm quen |
Tính phổ biến | Ít phổ biến hơn | Phổ biến rộng rãi |
Soạn thảo song ngữ | Thuận tiện | Có thể gặp khó khăn |
Lập trình | Phù hợp hơn | Không phù hợp |
Bàn phím nhỏ | Khó thao tác | Dễ thao tác |
Yêu cầu phần mềm | Yêu cầu phần mềm gõ tiếng Việt | Yêu cầu phần mềm gõ tiếng Việt |






Kết Luận
Việc lựa chọn giữa kiểu gõ VNI và Telex phụ thuộc vào sở thích cá nhân, thói quen sử dụng, và mục đích sử dụng. Nếu bạn là người mới bắt đầu và muốn một kiểu gõ dễ học, dễ quan sát, VNI là một lựa chọn tốt. Nếu bạn muốn gõ nhanh, linh hoạt, và sử dụng phổ biến, Telex là lựa chọn phù hợp. Hãy thử cả hai kiểu gõ và tìm ra kiểu gõ phù hợp nhất với bạn.