Trong lập trình Pascal, việc tương tác với người dùng thông qua nhập và xuất dữ liệu là vô cùng quan trọng. Việc nhập dữ liệu từ bàn phím và gán giá trị cho các biến là bước cơ bản. Tuy nhiên, việc hiển thị dữ liệu lên màn hình là một bước không thể thiếu để chương trình có thể giao tiếp và cung cấp thông tin cho người dùng. Vậy, để đưa Dữ Liệu Ra Màn Hình Dùng Thủ Tục Nào trong Pascal? Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các thủ tục xuất dữ liệu trong Pascal, giúp bạn nắm vững cách thức hiển thị thông tin một cách hiệu quả.
Nhập Dữ Liệu Từ Bàn Phím
Trước khi tìm hiểu về cách đưa dữ liệu ra màn hình, chúng ta cần nắm vững cách nhập dữ liệu từ bàn phím. Trong Pascal, việc này được thực hiện bằng hai thủ tục chuẩn sau:
read(); hoặc readln();
Cả hai thủ tục này đều cho phép người dùng nhập dữ liệu từ bàn phím và gán giá trị cho các biến. Điểm khác biệt chính là thủ tục readln() sẽ đọc dữ liệu cho đến khi gặp ký tự xuống dòng (Enter), trong khi read() chỉ đọc các giá trị cần thiết và để lại phần còn lại của dòng cho các lệnh đọc tiếp theo.
Ví dụ:
read(N);
readln(a, b, c);Khi gặp các câu lệnh read hoặc readln, chương trình sẽ tạm dừng và đợi người dùng nhập giá trị cho các biến được liệt kê. Sau khi người dùng nhấn phím Enter, chương trình sẽ tiếp tục thực hiện các lệnh tiếp theo.
Hình ảnh minh họa nhập dữ liệu từ bàn phím trong Pascal, với người dùng nhập giá trị vào console.
Khi nhập dữ liệu, cần đảm bảo rằng kiểu dữ liệu của giá trị nhập vào phải tương ứng với kiểu dữ liệu của biến. Các giá trị liên tiếp cần được phân tách bằng dấu cách (Space) hoặc phím Enter.
Đưa Dữ Liệu Ra Màn Hình Dùng Thủ Tục Nào?
Để hiển thị dữ liệu lên màn hình trong Pascal, chúng ta sử dụng các thủ tục chuẩn sau:
write(); hoặc writeln();
Tương tự như thủ tục nhập, write() và writeln() đều dùng để xuất dữ liệu ra màn hình. Sự khác biệt nằm ở chỗ writeln() sẽ tự động xuống dòng sau khi hiển thị dữ liệu, còn write() thì không.
Danh sách các kết quả xuất ra có thể bao gồm các biến, biểu thức, hằng số hoặc chuỗi ký tự. Các thành phần trong danh sách được phân tách bằng dấu phẩy.
Ví dụ:
Để yêu cầu người dùng nhập giá trị cho biến M, ta có thể sử dụng cặp thủ tục sau:
write('Hay nhap gia tri cua M: ');
readln(M);Việc sử dụng chuỗi ký tự nhắc nhở giúp người dùng biết chính xác giá trị nào cần nhập, cũng như kiểu dữ liệu mong muốn.
Chú ý:
Cả readln và writeln đều có thể được sử dụng mà không cần tham số. Ví dụ: writeln; sẽ chỉ đơn giản là xuống dòng.
Ngoài ra, trong write hoặc writeln, sau mỗi kết quả xuất ra (biến, hằng, biểu thức) có thể có thêm quy cách định dạng để kiểm soát cách dữ liệu được hiển thị. Quy cách định dạng có dạng:
- Đối với số thực:
: <độ rộng> : <số chữ số thập phân> - Đối với các kiểu dữ liệu khác:
: <độ rộng>
Trong đó, <độ rộng> và <số chữ số thập phân> là các số nguyên dương.
Ví dụ:
program XuatDuLieu;
var
x: real;
y: integer;
begin
x := 123.4567;
y := 10;
writeln('Gia tri cua x: ', x:8:2); // Hiển thị x với độ rộng 8, 2 chữ số thập phân
writeln('Gia tri cua y: ', y:5); // Hiển thị y với độ rộng 5
end.Trong ví dụ trên, x:8:2 sẽ hiển thị số thực x với tổng độ rộng là 8 ký tự (bao gồm cả dấu chấm thập phân), và có 2 chữ số sau dấu phẩy. Tương tự, y:5 sẽ hiển thị số nguyên y với độ rộng là 5 ký tự.
Việc sử dụng quy cách định dạng giúp bạn kiểm soát cách dữ liệu được hiển thị, làm cho chương trình trở nên dễ đọc và dễ hiểu hơn.
Kết Luận
Trong bài viết này, chúng ta đã tìm hiểu về các thủ tục chuẩn trong Pascal để đưa dữ liệu ra màn hình, cụ thể là write() và writeln(). Việc nắm vững cách sử dụng các thủ tục này, cùng với các tùy chọn định dạng, sẽ giúp bạn tạo ra các chương trình Pascal có khả năng giao tiếp hiệu quả với người dùng, hiển thị thông tin một cách rõ ràng và dễ đọc. Hy vọng rằng những thông tin được cung cấp trong bài viết này sẽ hữu ích cho bạn trong quá trình học tập và làm việc với ngôn ngữ lập trình Pascal.
