Theo Cục Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS) năm 2022, trữ lượng bôxit toàn cầu ước tính khoảng 32 tỷ tấn. Việt Nam tự hào sở hữu trữ lượng bôxit lớn thứ hai trên thế giới, đạt khoảng 5,8 tỷ tấn, một nguồn tài nguyên quý giá cho sự phát triển kinh tế.
Trên thế giới, bôxit phân bố không đồng đều. Guinea hiện là quốc gia dẫn đầu về trữ lượng bôxit. Top 5 quốc gia có trữ lượng bôxit lớn nhất thế giới bao gồm: Guinea (7,4 tỷ tấn), Việt Nam (5,8 tỷ tấn), Úc (5,3 tỷ tấn), Brazil (2,7 tỷ tấn) và Jamaica (2 tỷ tấn).
Theo USGS, quặng Bôxit Phân Bố Chủ Yếu ở các khu vực nhiệt đới, Địa Trung Hải và vành đai xung quanh xích đạo. Các khu vực giàu quặng bôxit bao gồm Úc, Nam và Trung Mỹ (Jamaica, Brazil, Surinam, Venezuela, Guyana), Châu Phi (Guinea), Châu Á (Ấn Độ, Trung Quốc, Việt Nam) và Châu Âu (Hy Lạp, Nga). Sự phân bố này liên quan mật thiết đến điều kiện địa chất và quá trình phong hóa trong môi trường nhiệt đới ẩm.
Bôxit là một loại quặng quan trọng chứa nhôm. Từ bôxit, người ta có thể tách ra Alumin (Al2O3), nguyên liệu chính để sản xuất nhôm thông qua quá trình điện phân. Quá trình này bao gồm hai giai đoạn chính: sản xuất alumin bằng công nghệ Bayer và điện phân alumin thành nhôm.
Bôxit đóng vai trò then chốt trong việc phát triển ngành công nghiệp luyện nhôm, góp phần vào quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước.
Theo Bộ Công Thương, tiềm năng lớn về trữ lượng và chất lượng bôxit ở Tây Nguyên mang lại lợi thế đáng kể cho Việt Nam trong việc phát triển ngành công nghiệp khai thác và chế biến bôxit, đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu.
Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, ở Việt Nam có hai loại bôxit chính: bôxit trầm tích ở các tỉnh phía Bắc (Hà Giang, Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Giang, Sơn La, Nghệ An) và bôxit phong hóa laterit từ đá bazan ở các tỉnh phía Nam (Kon Tum, Đắk Nông, Lâm Đồng, Đồng Nai, Bình Dương, Phú Yên, Quảng Ngãi).
Mặc dù bôxit phân bố khá rộng khắp Việt Nam, nhưng khu vực Tây Nguyên được nhà nước ưu tiên khai thác do trữ lượng lớn và chất lượng tốt.
Hiện nay, Đắk Nông là tỉnh có trữ lượng bôxit lớn nhất cả nước. Theo Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Đắk Nông, tỉnh có tiềm năng phát triển công nghiệp alumin và luyện nhôm lớn nhất Việt Nam. Đắk Nông sở hữu nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú, với 218 mỏ và điểm mỏ, bao gồm 16 loại khoáng sản có trữ lượng lớn và giá trị kinh tế cao.
Đáng chú ý, tài nguyên bôxit ở Đắk Nông chiếm khoảng 70% tổng trữ lượng của cả nước. Quặng bôxit tại đây phân bố ở thị xã Gia Nghĩa và các huyện Đắk G’Long, Đắk R’Lấp và Đắk Song, với trữ lượng thăm dò ước tính 2,6 tỷ tấn và hàm lượng bôxit nhôm đạt từ 35-40%. Đắk Nông còn được biết đến là khu vực có trữ lượng bôxit lớn nhất Đông Nam Á.
Nhận thức được tiềm năng to lớn từ nguồn tài nguyên bôxit, tỉnh Đắk Nông đã xác định phát triển sản xuất công nghiệp alumin, luyện nhôm và năng lượng, gắn liền với mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội, bảo vệ môi trường và đảm bảo quốc phòng – an ninh. Tỉnh tập trung phát triển công nghiệp alumin – nhôm làm động lực chính cho tăng trưởng kinh tế.
Đến năm 2030, Đắk Nông đặt mục tiêu trở thành một địa phương có nền kinh tế năng động và bền vững trong vùng Tây Nguyên, với công nghiệp là động lực tăng trưởng. Tỉnh hướng đến việc trở thành trung tâm công nghiệp bôxit – nhôm và sau nhôm của quốc gia, trung tâm năng lượng tái tạo của khu vực, và trung tâm du lịch nghỉ dưỡng, sinh thái.
Tầm nhìn đến năm 2050, Đắk Nông sẽ trở thành một tỉnh phát triển của vùng Tây Nguyên, với xã hội văn minh và mức thu nhập bình quân đầu người cao hơn mức trung bình của cả nước.
Hơn nữa, Đắk Nông hướng đến việc trở thành trung tâm công nghiệp bôxit – nhôm và sau nhôm của quốc gia, với nền nông nghiệp trù phú ứng dụng công nghệ cao, phát triển du lịch nghỉ dưỡng và sinh thái gắn liền với thiên nhiên, đặc trưng của công viên địa chất toàn cầu UNESCO, và hệ thống đô thị hiện đại gắn liền với không gian phát triển công nghệ, chuyển đổi số và hạ tầng đồng bộ.
