Đường lối quốc phòng và an ninh là kim chỉ nam cho mọi hoạt động bảo vệ Tổ quốc. Đảng Cộng sản Việt Nam luôn coi trọng việc nghiên cứu, phát triển và hoàn thiện đường lối này, đặc biệt trong bối cảnh thế giới và khu vực có nhiều biến động phức tạp. Đại hội XIII của Đảng đã tổng kết những thành tựu, chỉ ra những hạn chế và đề ra những phương hướng, nhiệm vụ mới, thể hiện sự phát triển tư duy lý luận của Đảng về quốc phòng, an ninh.
Quốc phòng và an ninh là hai lĩnh vực then chốt, có vai trò quyết định trong việc bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Việc nghiên cứu nội dung đường lối quốc phòng và an ninh của Đảng Cộng sản Việt Nam không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về quan điểm, chủ trương của Đảng mà còn trang bị cho mỗi người dân ý thức trách nhiệm trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc.
Đại hội XIII của Đảng khẳng định: “Tiếp tục giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng; sự quản lý tập trung, thống nhất của Nhà nước đối với quốc phòng, an ninh và lực lượng vũ trang… Kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, lợi ích quốc gia – dân tộc; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước”. Điểm mới của Đại hội XIII trước hết thể hiện ở việc đánh giá một số thành tựu nổi bật trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh:
- Tư duy về quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân, bảo vệ Tổ quốc có bước phát triển và ngày càng hoàn thiện, sự kết hợp giữa quốc phòng, an ninh với kinh tế, văn hóa và đối ngoại ngày càng hiệu quả;
- Đã ban hành và triển khai đồng bộ các chiến lược quan trọng như Chiến lược quốc phòng, Chiến lược quân sự, Chiến lược bảo vệ an ninh quốc gia, Chiến lược bảo vệ biên giới quốc gia, Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trên không gian mạng;
- Nhận thức và giải quyết các mối quan hệ về đối tác, đối tượng có bước chuyển biến quan trọng;
- Chủ động đấu tranh kịp thời, hiệu quả, từng bước đẩy lùi các loại tội phạm và ứng phó kịp thời các mối đe dọa an ninh phi truyền thống;
- Xây dựng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, có mặt tiến nhanh lên hiện đại, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Một trong những nội dung quan trọng của đường lối quốc phòng và an ninh là xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân vững mạnh, toàn diện, có sức mạnh tổng hợp cao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong mọi tình huống. Đảng ta xác định, Quân đội nhân dân và Công an nhân dân phải là lực lượng nòng cốt, xung kích trên mặt trận bảo vệ Tổ quốc.
Tuy nhiên, Văn kiện Đại hội XIII cũng chỉ rõ những hạn chế cần khắc phục, như công tác nắm tình hình, dự báo chiến lược về quốc phòng, an ninh có lúc chưa thật sự chủ động; tội phạm và tệ nạn xã hội còn diễn biến phức tạp; an ninh trên một số địa bàn, lĩnh vực chưa thật vững chắc, nhất là an ninh mạng, an ninh trong đầu tư nước ngoài.
Để tăng cường sức mạnh quốc phòng và an ninh, Đảng ta chủ trương:
- Xây dựng tiềm lực quốc phòng và an ninh vững mạnh, toàn diện, cả về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quân sự, an ninh, đối ngoại.
- Xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân vững chắc, phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc.
- Kết hợp chặt chẽ giữa quốc phòng, an ninh với kinh tế, văn hóa, xã hội và đối ngoại, tạo thành sức mạnh tổng hợp để bảo vệ Tổ quốc.
- Tăng cường hợp tác quốc tế về quốc phòng, an ninh, góp phần giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước.
Hoạt động đối ngoại cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ Tổ quốc từ xa. Mở rộng quan hệ đối ngoại, tăng cường hợp tác quốc tế, tạo dựng môi trường hòa bình, ổn định là những yếu tố quan trọng để bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc.
Đại hội XIII của Đảng xác định: “Tiếp tục phát huy vai trò tiên phong của đối ngoại trong việc tạo lập và giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, huy động các nguồn lực bên ngoài để phát triển đất nước, nâng cao vị thế và uy tín của đất nước”.
Nghiên cứu sâu sắc nội dung đường lối quốc phòng và an ninh của Đảng Cộng sản Việt Nam là nhiệm vụ quan trọng của mỗi cán bộ, đảng viên và mọi người dân. Nắm vững đường lối này, chúng ta sẽ có thêm cơ sở lý luận và thực tiễn để góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.