Tần số dao động, đo bằng Hertz (Hz), là một thông số kỹ thuật quan trọng trong đồng hồ cơ, thể hiện số lần bộ phận dao động thực hiện một chu kỳ hoàn chỉnh trong một giây. Nó cho biết tốc độ hoạt động của bộ máy và ảnh hưởng trực tiếp đến độ chính xác và sự mượt mà của kim giây. Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu vào khái niệm tần số dao động, cách tính toán, mối liên hệ với độ chính xác và giới thiệu một số mẫu đồng hồ có tần số dao động cao ấn tượng.
Alt: Bánh xe cân bằng của đồng hồ cơ đang dao động, minh họa khái niệm tần số dao động.
Để hiểu rõ hơn, chúng ta cần biết rằng một dao động hoàn chỉnh được tính khi bánh xe cân bằng (balance wheel) di chuyển theo chiều kim đồng hồ rồi ngược lại. Mỗi chuyển động một chiều được gọi là một “rung động” hoặc “bán dao động”. Như vậy, một dao động tương đương với hai rung động.
Cách Tính Tần Số Dao Động
Có hai cách chính để tính tần số dao động của đồng hồ:
- Cách 1: Nhân đôi tần số Hertz (Hz) để được số rung động mỗi giây, sau đó nhân kết quả với 3600 (số giây trong một giờ) để có số rung động mỗi giờ (vph).
- Cách 2: Chia số rung động trong một giờ (vph) cho 7200 để có tần số dao động tính bằng Hertz (Hz).
Ví dụ, một chiếc đồng hồ có tần số dao động 4Hz sẽ có:
- Số rung động mỗi giây: 4 x 2 = 8
- Số rung động mỗi giờ: 8 x 3600 = 28.800 vph
Ngược lại, nếu một chiếc đồng hồ có 28.800 vph, tần số dao động của nó sẽ là: 28.800 / 7200 = 4Hz.
Tần số dao động này quyết định khả năng chia nhỏ thời gian của đồng hồ. Với tần số 4Hz (28.800 vph), đồng hồ có thể đo thời gian chính xác đến 1/8 giây. Tương tự, tần số 2.5Hz (18.000 vph) cho độ chính xác 1/5 giây, 3Hz (21.600 vph) cho 1/6 giây, và 5Hz (36.000 vph) cho 1/10 giây.
Mối Liên Hệ Giữa Tần Số Dao Động và Độ Chính Xác
Thông thường, tần số dao động càng cao, đồng hồ càng chính xác. Lý do là bánh xe cân bằng thực hiện nhiều dao động hơn trong một đơn vị thời gian, giúp giảm thiểu ảnh hưởng của các yếu tố bên ngoài như va chạm hoặc thay đổi vị trí. Đồng thời, kim giây sẽ chuyển động mượt mà hơn, tạo cảm giác “trôi” thay vì “tích tắc”.
Alt: Ảnh so sánh kim giây chuyển động mượt mà (tần số cao) và giật cục (tần số thấp) của đồng hồ cơ.
Tuy nhiên, tần số quá cao cũng có thể gây ra một số vấn đề. Ma sát giữa các bộ phận tăng lên, dẫn đến hao mòn nhanh hơn và tiêu thụ nhiều năng lượng hơn. Do đó, đồng hồ có tần số dao động rất cao thường cần được bảo trì thường xuyên hơn và có thời gian trữ cót ngắn hơn.
Ngày nay, tần số dao động tiêu chuẩn cho đồng hồ cơ là 28.800 vph (4Hz), mang lại sự cân bằng tốt giữa độ chính xác và độ bền. Một số đồng hồ cao cấp có tần số 36.000 vph (5Hz) để đạt được độ chính xác cao hơn và chuyển động kim giây mượt mà hơn nữa.
Những Mẫu Đồng Hồ Có Tần Số Dao Động Cao
Dưới đây là một vài ví dụ về những chiếc đồng hồ có tần số dao động cao ấn tượng, thể hiện sự đổi mới và kỹ thuật vượt trội trong ngành chế tác đồng hồ:
Chopard LUC 8HF 168554-3001 (8 Hz)
Chiếc đồng hồ này có tần số 57.600 vph (8Hz), gấp đôi tần số tiêu chuẩn. Nhờ sử dụng silicon cho bánh xe thoát và đòn bẩy, nó giảm thiểu ma sát và duy trì khả năng trữ cót lên đến 60 giờ.
Alt: Đồng hồ Chopard LUC 8HF, một trong những mẫu đồng hồ có tần số dao động cao nhất thị trường.
Breguet Classique Chronométrie 7727 (10 Hz)
Breguet trang bị cho mẫu đồng hồ này bộ thoát tần số cao với bộ cân bằng treo từ tính và lò xo cân bằng kép, cùng các bộ phận bằng silicon. Kết quả là tần số 72.000 vph (10Hz) và khả năng trữ cót 60 giờ.
Alt: Đồng hồ Breguet Classique Chronométrie, minh chứng cho sự kết hợp giữa kỹ thuật chế tác truyền thống và hiện đại.
TAG Heuer Carrera Mikrograph 100 (50 Hz)
Carrera Mikrograph 100 là đồng hồ bấm giờ cơ học đầu tiên hiển thị 1/100 giây. Nó có tần số dao động lên đến 360.000 vph (50Hz) và khả năng trữ cót 42 giờ.
Alt: Đồng hồ bấm giờ TAG Heuer Carrera Mikrograph 100, biểu tượng của sự chính xác và tốc độ.
TAG Heuer Carrera Mikrotimer Flying 1000 (500 Hz)
Mikrotimer Flying 1000 có thể đo và hiển thị 1/1000 giây nhờ tần số dao động cực cao 3.600.000 vph (500Hz). Kim giây của nó quay 10 vòng mỗi giây và vẫn có thể trữ cót trong 42 giờ.
Alt: TAG Heuer Carrera Mikrotimer Flying 1000, một kiệt tác của kỹ thuật đo thời gian cơ học.
TAG Heuer Carrera Mikrogirder (1000 Hz)
Carrera Mikrogirder đạt đến đỉnh cao của tần số dao động với 7.200.000 vph (1000Hz). Kim giây của nó chạy 20 vòng mỗi giây, cho phép đo 1/2000 giây và vẫn duy trì khả năng trữ cót 42 giờ.
Alt: TAG Heuer Carrera Mikrogirder, chiếc đồng hồ cơ có tần số dao động cao nhất thế giới.
Kết Luận
Tần số dao động là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến độ chính xác và sự mượt mà của đồng hồ cơ. Tuy nhiên, nó không phải là yếu tố duy nhất quyết định chất lượng của một chiếc đồng hồ. Các yếu tố khác như trọng lực, ma sát và mô-men xoắn cũng đóng vai trò quan trọng. Việc lựa chọn đồng hồ có tần số dao động cao hay thấp phụ thuộc vào sở thích và nhu cầu cá nhân của mỗi người.