Hội nghị Ianta, hay còn gọi là Hội nghị Crimea, diễn ra từ ngày 4 đến ngày 11 tháng 2 năm 1945, là một sự kiện lịch sử quan trọng, tập hợp ba cường quốc Đồng minh: Liên Xô, Mỹ và Anh. Mục tiêu chính là vạch ra kế hoạch cho thế giới sau Chiến tranh Thế giới thứ hai, đảm bảo hòa bình và ngăn chặn một cuộc chiến tranh toàn cầu khác.
Bối Cảnh Lịch Sử Hội Nghị Ianta
Chiến tranh Thế giới thứ hai đang đi đến hồi kết vào thời điểm diễn ra Hội nghị Ianta. Quân Đồng minh đã kiểm soát phần lớn châu Âu và tiến sâu vào lãnh thổ Đức. Tình hình ở châu Á – Thái Bình Dương cũng cho thấy những dấu hiệu tích cực với những thắng lợi quan trọng thuộc về phe Đồng minh. Chính trong bối cảnh này, ba cường quốc đã quyết định gặp gỡ để định hình tương lai thế giới.
Hội nghị Ianta diễn ra tại thành phố Ianta, Liên Xô, từ ngày 4 đến 11 tháng 2 năm 1945. Các quyết định của Hội nghị Ianta có tác động sâu sắc đến tương lai của thế giới, dẫn đến sự phân chia thế giới thành hai phe đối lập, hình thành trật tự thế giới mới.
Địa Điểm Tổ Chức Hội Nghị
Hội nghị Ianta được tổ chức tại thành phố nghỉ dưỡng Ianta, thuộc bán đảo Crimea của Liên Xô, bên bờ biển Đen. Vị trí này được chọn có lẽ vì sự thuận tiện về mặt địa lý và an ninh cho các nhà lãnh đạo cấp cao tham dự.
Nội Dung Chính Thảo Luận Tại Hội Nghị Ianta
Các nhà lãnh đạo đã thảo luận và đạt được những thỏa thuận quan trọng, bao gồm:
- Mục tiêu chung: Nhanh chóng kết thúc chiến tranh. Liên Xô sẽ tham gia chiến đấu chống Nhật Bản sau khi đánh bại Đức Quốc xã.
- Thành lập Liên hợp quốc: Nhất trí thành lập một tổ chức quốc tế để duy trì hòa bình và an ninh thế giới sau chiến tranh. Dự thảo Hiến chương Liên hợp quốc đã được thông qua.
- Phân chia khu vực ảnh hưởng: Thống nhất về việc triển khai quân đội tại các khu vực nhất định để đánh bại quân đội phát xít và phân chia các khu vực ảnh hưởng ở châu Âu và châu Á.
- Vấn đề nước Đức: Quyết định chia nước Đức thành bốn khu vực chiếm đóng, do bốn cường quốc Đồng minh kiểm soát và buộc Đức phải phi phát xít hóa, phi quân sự hóa và dân chủ hóa.
Cuối cùng, Các quốc gia đã đồng thuận về việc triển khai quân lực tại các khu vực nhất định nhằm đánh bại lực lượng quân đội phát xít, cũng như phân chia các khu vực ảnh hưởng tại châu Âu và châu Á.
Hội nghị Ianta Không Thông Qua Quyết Định Nào?
Mặc dù đạt được nhiều thỏa thuận quan trọng, nhưng Hội Nghị Ianta Không Thông Qua Quyết định Nào về một số vấn đề then chốt. Cụ thể:
-
Cơ cấu và quyền hạn cụ thể của Liên Hợp Quốc: Mặc dù nhất trí về việc thành lập Liên Hợp Quốc, nhưng các nhà lãnh đạo vẫn chưa thống nhất về cơ cấu tổ chức chi tiết, nhiệm vụ và quyền hạn cụ thể của tổ chức này. Các vấn đề này tiếp tục được thảo luận tại Hội nghị San Francisco sau đó.
-
Chi tiết về giải pháp cho vấn đề nước Đức: Việc phân chia nước Đức thành các khu vực chiếm đóng đã được đồng ý, nhưng các vấn đề cụ thể như phạm vi lãnh thổ của mỗi khu vực và chính sách đối nội, đối ngoại của các khu vực này vẫn chưa được giải quyết triệt để. Các vấn đề này tiếp tục được thảo luận tại Hội nghị Potsdam.
-
Thời điểm và cách thức trao trả độc lập cho Đông Dương: Các nhà lãnh đạo nhất trí về việc trao trả quyền tự do cho các dân tộc ở Đông Dương, nhưng thời điểm và cách thức cụ thể để thực hiện điều này vẫn chưa được quyết định.
Các quyết định của Hội nghị Ianta có tác động sâu sắc đến tương lai của thế giới, dẫn đến sự phân chia thế giới thành hai phe đối lập, hình thành trật tự thế giới mới. Tuy nhiên, cũng có một số quyết định mà Hội nghị Ianta không thông qua, bao gồm:
Hậu Quả và Ý Nghĩa Lịch Sử
Hội nghị Ianta đã định hình trật tự thế giới sau chiến tranh, với những hệ quả sâu rộng:
- Sự chia rẽ Đông – Tây: Hội nghị góp phần vào sự hình thành hai cực thế giới, với sự đối đầu giữa Mỹ và Liên Xô trong Chiến tranh Lạnh.
- Ảnh hưởng đến các cuộc chiến tranh ủy nhiệm: Các quyết định liên quan đến khu vực ảnh hưởng đã góp phần vào các cuộc xung đột như Chiến tranh Triều Tiên và Chiến tranh Việt Nam.
- Sự ra đời của Liên Hợp Quốc: Dù còn nhiều vấn đề chưa được giải quyết triệt để, Hội nghị Ianta đã đặt nền móng quan trọng cho sự ra đời của Liên Hợp Quốc, một tổ chức quốc tế quan trọng trong việc duy trì hòa bình và an ninh thế giới.
Ai Tham Gia và Ai Không?
Hội nghị Ianta có sự tham gia của:
- Liên Xô: Iosif Stalin
- Mỹ: Franklin D. Roosevelt
- Anh: Winston Churchill
Các quốc gia không tham gia, bao gồm Trung Quốc và Pháp, do các lý do chính trị và chiến lược khác nhau.
Hội nghị Ianta là một sự kiện lịch sử phức tạp với nhiều thỏa thuận quan trọng, nhưng đồng thời cũng tồn tại những vấn đề chưa được giải quyết triệt để. Việc hiểu rõ những quyết định được đưa ra và những vấn đề còn bỏ ngỏ giúp chúng ta có cái nhìn toàn diện hơn về trật tự thế giới sau Chiến tranh Thế giới thứ hai và những ảnh hưởng của nó đến ngày nay.
