Bài thơ “Cuộc Chia Ly Màu đỏ” của nhà thơ liệt sĩ Nguyễn Mỹ không chỉ là một tác phẩm văn học, mà còn là một biểu tượng sâu sắc về tình yêu đôi lứa, tình đồng đội và lòng yêu nước trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Đến tận ngày nay, sau gần nửa thế kỷ, bài thơ vẫn giữ nguyên giá trị và sức lay động lòng người.
Nguyễn Mỹ, sinh năm 1935 tại Phú Yên, đã sớm bộc lộ tài năng văn chương và lòng yêu nước. Ông gia nhập bộ đội từ năm 16 tuổi, tham gia kháng chiến chống Pháp, rồi tiếp tục theo đuổi con đường văn học và báo chí. Năm 1968, ông xung phong vào Nam chiến đấu, làm phóng viên chiến trường và công tác tuyên huấn.
Bài thơ “Cuộc chia ly màu đỏ” ra đời năm 1964, giữa lúc miền Bắc đang dốc sức chi viện cho miền Nam. Bài thơ nhanh chóng gây tiếng vang lớn, được đánh giá cao bởi sự mới lạ trong cách thể hiện và sự đồng cảm sâu sắc với những cuộc chia ly của hàng triệu người Việt Nam.
Nhiều người cho rằng sự thành công của “Cuộc chia ly màu đỏ” đến từ thời điểm ra đời của nó. Khi ấy, những cuộc chia ly diễn ra liên tục, những người lính trẻ phải rời xa gia đình, người yêu để lên đường chiến đấu. Nguyễn Mỹ đã nắm bắt được tinh thần của thời đại và thể hiện nó một cách chân thực, cảm động.
Tuy nhiên, giá trị của bài thơ không chỉ nằm ở yếu tố thời điểm. “Cuộc chia ly màu đỏ” còn độc đáo ở sắc màu rực rỡ mà Nguyễn Mỹ đã sử dụng. Thay vì những màu sắc buồn bã, ảm đạm thường thấy trong thơ viết về chia ly, ông chọn màu đỏ tươi, chói sáng. Màu đỏ ấy tượng trưng cho tình yêu nồng cháy, cho khát vọng hòa bình, cho ý chí chiến đấu kiên cường của người Việt Nam.
“Cuộc chia ly màu đỏ” không chỉ là một bài thơ về sự chia ly, mà còn là một bài thơ về tình yêu, về lý tưởng, về sự hy sinh. Nó nhắc nhở chúng ta về những mất mát, hy sinh to lớn mà dân tộc ta đã trải qua trong chiến tranh, đồng thời ca ngợi vẻ đẹp của tình người, của lòng yêu nước.
Nguyễn Mỹ đã hy sinh anh dũng vào năm 1971, khi mới 35 tuổi. Nhưng những vần thơ của ông, đặc biệt là “Cuộc chia ly màu đỏ”, vẫn sống mãi trong lòng người đọc. Câu thơ “Như chưa hề có cuộc chia ly” đã trở thành một biểu tượng, một niềm tin vào sự trường tồn của tình yêu và sự bất diệt của lý tưởng. Câu thơ này sau đó còn được chọn làm tiêu đề cho một chương trình truyền hình ý nghĩa, lan tỏa những giá trị nhân văn sâu sắc.
