Truyện Thánh Gióng là một trong những truyền thuyết tiêu biểu của Việt Nam, kể về người anh hùng làng Gióng đã dũng cảm đánh tan giặc Ân xâm lược. Để làm nổi bật hình tượng người anh hùng và truyền tải thông điệp về lòng yêu nước, sức mạnh đoàn kết dân tộc, tác phẩm đã sử dụng đa dạng các phương thức biểu đạt.
Truyền thuyết Thánh Gióng sử dụng phương thức tự sự làm chủ đạo. Câu chuyện được kể theo trình tự thời gian, từ khi Gióng còn là một đứa bé kỳ lạ đến khi trở thành tráng sĩ đánh giặc và cuối cùng bay về trời. Cách kể chuyện này giúp người đọc dễ dàng theo dõi diễn biến câu chuyện và cảm nhận được sự thay đổi, trưởng thành của nhân vật Gióng.
Ngoài tự sự, tác phẩm còn sử dụng yếu tố miêu tả để khắc họa hình ảnh Thánh Gióng và khung cảnh chiến đấu. Miêu tả ngoại hình phi thường của Gióng khi vươn vai thành tráng sĩ, miêu tả sự tàn khốc của chiến tranh và tinh thần chiến đấu dũng cảm của Gióng đã góp phần làm tăng tính sinh động và hấp dẫn cho câu chuyện.
Yếu tố biểu cảm cũng được sử dụng trong tác phẩm, thể hiện qua lời kể, giọng văn trang trọng, ngợi ca. Tình cảm yêu mến, kính trọng của nhân dân đối với Thánh Gióng được thể hiện rõ nét, góp phần làm tăng giá trị nhân văn và giáo dục của câu chuyện.
Các yếu tố tưởng tượng, kỳ ảo cũng là một phần không thể thiếu trong truyền thuyết Thánh Gióng. Sự ra đời kỳ lạ của Gióng, khả năng lớn nhanh như thổi, tiếng nói đầu tiên xin đi đánh giặc, và cuối cùng là việc bay về trời đều là những chi tiết thể hiện sự sáng tạo của tác giả dân gian. Những yếu tố này không chỉ làm tăng tính hấp dẫn cho câu chuyện mà còn thể hiện ước mơ, khát vọng của nhân dân về một người anh hùng có sức mạnh phi thường, có thể đánh đuổi giặc ngoại xâm, bảo vệ đất nước.
Tóm lại, truyện Thánh Gióng đã sử dụng kết hợp nhiều phương thức biểu đạt khác nhau, trong đó tự sự là phương thức chủ đạo. Các yếu tố miêu tả, biểu cảm và tưởng tượng kỳ ảo được sử dụng một cách hài hòa, góp phần tạo nên một tác phẩm truyền thuyết đặc sắc, giàu giá trị lịch sử, văn hóa và nghệ thuật. Việc phân tích các phương thức biểu đạt giúp chúng ta hiểu sâu sắc hơn về nội dung, ý nghĩa và giá trị của truyện Thánh Gióng, từ đó thêm yêu mến và tự hào về truyền thống văn hóa của dân tộc.